Page Text
________________
(१०.३२३-३२३)
छक्कवण्णना
२२५
छक्कवण्णना
____३२३. अत्तानं अधि अज्झत्ता, अधि-सद्दो समासविसये अधिकारत्थं, पवत्तिअत्थञ्च गहेत्वा पवत्ततीति अत्तानं अधिकिच्च उद्दिस्स पवत्ता अज्झत्ता; अज्झत्तेसु भवानि अज्झत्तिकानीति नियकज्झत्तेसुपि अब्भन्तरानि चक्खादीनि वुच्चन्ति, तानि पन येन अज्झत्तभावेन “अज्झत्तिकानी''ति वुच्चन्ति, तमत्थं पाकटं कत्वा दस्सेन्तो "अज्झत्तिकानी"ति आह । सद्दत्थतो पन अज्झत्तज्झत्तानियेव अज्झत्तज्झत्तिकानि यथा "वेनयिको''ति (म० नि० १.२४६; अ० नि० ३.८.११; पारा० ८) दट्ठब्बं । ततो अज्झत्ततोति ततो अज्झत्तज्झत्ततो, यानि अज्झत्तिकानि वुत्तानि । अज्झत्तिकानहि पटियोगीनि बाहिरानि अज्झत्तधम्मानं विय बहिद्धाधम्मा । “अज्झत्तिकानी''ति हि. सपरसन्तानिकानि चक्खादीनि वुच्चन्ति, तथा रूपादीनि “बाहिरानी''ति । अज्झत्तानि पन ससन्तानिका एव चक्खुरूपादयो, ततो अ व बहिद्धाति । “विज्ञाणसमूहा'"ति एत्थ यदिपि तेसं विज्ञाणानं समोधानं नत्थि भिन्नकालिकत्ता, चित्तेन पन एकज्झं अभिसंयूहनवसेन समूहता वुत्ता यथा “वेदनाक्खन्धो''ति । चक्खुपसादनिस्सितन्ति चक्खुपसादं निस्साय पच्चयं लभित्वा उप्पन्नं कुसलाकुसलविपाकविञाणं चक्खुविञाणतासामओन एकज्झं कत्वा वुत्तं । चक्खुसनिस्सितो सम्फस्सो, न चक्खुद्वारिको । इमे दस सम्फस्सेति इमे पसादवत्थुके दस विपाकसम्फस्से ठपेत्वा। एतेनेव नयेनाति एतेन फस्से वुत्तेनेव नयेन । तण्हाछक्के तण्हं आरब्भ पवत्तापि तण्हा धम्मतण्हाति वेदितब्बा।
अप्पटिस्सयोति अप्पटिस्सवो, व-कारस्स य-कारं कत्वा निद्देसो । गरुना किस्मिञ्चि वुत्ते गारववसेन पटिस्सवनं पटिस्सवो, पटिस्सवभूतं, तंसभागञ्च यं किञ्चि गारवं, नत्थि एतस्मिं पटिस्सवोति अप्पटिस्सवो, गारवरहितो । तेनाह "अनीचवुत्तीति । यथा चेतियं उद्दिस्स कतं सत्थु कतसदिसं, एवं चेतियस्स पुरतो कतं सत्थु पुरतो कतसदिसं एवाति आह "परिनिब्बुते पना"तिआदि । सक्कच्चं न गच्छतीति आदरं गारवं उप्पादेत्वा न उपसङ्कमति । यथा सिक्खाय एकदेसे कोपिते, अगारवे च कते सब्बा सिक्खा कुप्पति, सब्बत्थ च अगारवं कतं नाम होति समुदायतो संवरसमादानं अवयवतो भेदोति । एवं एकभिक्खुस्मिंपि...पे०... अगारवो कतोव होति। अनादरियमत्तेनपि सिक्खाय अपरिपूरियेवाति आह “अपूरयमानोव सिक्खाय अगारवो नामा"ति । अप्पमादलक्खणं सम्मापटिपत्ति । दुविधन्ति धम्मामिसवसेन दुविधं ।
225
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009984 |
| Book Title | Pathikvagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 338 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 12 MB |