________________
१४४
दीघनिकाये पाथिकवग्गटीका
(९.२८२-२८२)
विरुद्धाति विरुज्झनका परेहि विरोधिनो। रभसाति सारम्भकाति अधिप्पायो । तेनाह "करणुत्तरिया'ति । रभसाति वा साहसिका । सामिनो मनसो अस्सवाति मनस्सा, किङ्करा । ये हि “किं करोमि भद्दन्ते''ति सामिकस्स वसे वत्तन्ति, ते एवं वुच्चन्ति । तेन वुत्तं "यक्खसेनापतीनं ये मनस्सा, तेस"न्ति । आणाय अवरोधितुपचारा अवरुद्धा, ते पन आणावतो पच्चत्थिका नाम होन्तीति "पच्चामित्ता वेरिनो"ति वुत्तं । उज्झापेतब्बन्ति हेट्ठा कत्वा चिन्तापेतब्बं, तं पन उज्झापनं तेसं नीचकिरियाय जानापनं होतीति आह "जानापेतब्बा"ति।
परित्तपरिकम्मकथावण्णना __परित्तस्स परिकम्मं कथेतब्बन्ति आटानाटियपरित्तस्स परिकम्मं पुब्बुपचारट्ठानियं मेत्तसुत्तादि कथेतब्बं । एवहि तं लद्धासेवनं हुत्वा तेजवन्तं होति । तेनाह “पठममेव ही"तिआदि । पिटुं वा मंसं वाति वा-सद्दो अनियमत्थो, तेन मच्छघतसूपादि सङ्गण्हाति | ओतारं लभन्ति अत्तना पियायितब्बआहारवसेन पियायितब्बट्ठानवसेन च । “परित्त...पे०... निसीदितब्बन्ति इमिनाव परित्तकारकस्स भिक्खुनो परिसुद्धिपि इच्छितब्बाति दस्सेति।
"परित्तकारको...पे०... सम्परिवारितेना"ति इदं परित्तकरणे बाहिररक्खासंविधानं । "मेत्तचित्तं ...पे०... कातब्ब"न्ति इदं अब्भन्तररक्खा उभयतो रक्खासंविधानं । एवहि अमनुस्सा परित्तकरणस्स अन्तरायं कातुं न विसहन्ति । मङ्गलकथा वत्तब्बा पुब्बुपचारवसेन । सब्बसन्निपातोति तस्मिं विहारे, तस्मिं वा गामखेत्ते सब्बेसं भिक्खूनं सन्निपातो । घोसेतब्बो, “चेतियङ्गणे सब्बेहि सन्निपतितब्ब"न्ति । अनागन्तुं नाम न लब्भति अमनुस्सेन बुद्धाणाभयेन, राजाणाभयेन च । गहितकापदेसेन अमनुस्सोव पुच्छितो होतीति आह "अमनुस्सग्गहितको 'त्वं को नामा'ति पुच्छितब्बो"ति । मालागन्धादीसु पूजनत्थं विनियुञ्जियमानेसु । पत्तीति तुम्हं पत्तिदानं । पिण्डपाते पत्तीति पिण्डपाते दिय्यमाने पत्तिदानं । देवतानन्ति यक्खसेनापतीनं । परित्तं भणितब्बन्ति एत्थापि “मेत्तचित्तं पुरेचारिकं कत्वाति च “मङ्गलकथा वत्तब्बा''ति च “विहारस्स उपवने''ति एवमादि च सब्बं गिहीनं परित्तकरणे वुत्तं परिकम्म कातब्बमेव ।
सरीरे अधिमुच्चतीति सरीरं अनुपविसित्वा विय आविसन्तो यथा गहितकस्स वसेन न वत्तति, अत्तनो एव वसेन वत्तति, एवं अधिमुच्चति अधिट्ठहित्वा तिट्ठति । तेनाह
144
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org