________________
(९.२८२-२८२)
पठमभाणवारवण्णना
१४३
सब्बकालं सोभतीति सब्बउतूसु सोभति, न तस्सा हेमन्तादिवसेन सोभाविरतो अस्थि । एवंभूता च निच्चं पुप्फितजलजथलजपुप्फताय, फलभारभरितरुक्खपरिवारितताय, अट्ठङ्गसमन्नागतसलिलताय च निरन्तरं सोभति ।
२८२. परिकम्पन्ति पुब्बुपचारं । परिसोधेत्वाति एकक्खरस्सापि अविराधनवसेन आचरियसन्तिके सब् सोधेत्वा । सुट्ठ उग्गहिताति परिमण्डलपदब्यञ्जनाय पोरिया वाचाय विस्सठ्ठाय अनेलगळाय अत्थस्स विज्ञापनीया सम्मदेव उग्गहिता। तथा हि “अत्थञ्च व्यञ्जनञ्च परिसोधेत्वा"ति वुत्तं । अत्थं जानतो एव हि ब्यञ्जनं परिसुज्झति, नो अजानतो। पदव्यञ्जनानीति पदञ्चेव ब्यञ्जनञ्च अहापेत्वा। एवहि परिपुण्णा नाम होतीति । विसंवादेत्वाति अञथा कत्वा। तेजवन्तं न होति विरज्झनतो चेव विम्हयत्थभावतो च। सब्बसोति अनवसेसतो आदिमज्झपरियोसानतो। तेजवन्तं होतीति सभावनिरुत्तिं अविराधेत्वा सुप्पवत्तिभावेन साधनतो। एवं पयोगविपत्तिं पहाय पयोगसम्पत्तिया सति परित्तस्स अत्थसाधकतं दस्सेत्वा इदानि अज्झासयविपत्तिं पहाय अज्झासयसम्पत्तिया अत्थसाधकतं दस्सेतुं “लाभहेतू'तिआदि वुत्तं । इदं परित्तभणनं सत्तानं अनत्थपटिबाहनहेतूति तस्स जाणकरुणापुब्बकता निस्सरणपक्खो। मेत्तं पुरेचारिकं कत्वाति मेत्तामनसिकारेन सत्तेसु हितफरणं पुरक्खत्वा ।
"वत्थु वा"तिआदि पुब्बे चतुपरिसमज्झे कताय साधनाय भगवतो पवेदनं । घरवत्थुन्ति वसनगेहं । निबद्धवासन्ति परगेहेपि नेवासिकभावेन वासं न लभेय्य, यं पन महाराजानं, यक्खसेनापतीनञ्च अजानन्तानंयेव कदाचि वसित्वा गमनं, तं अप्पमाणन्ति अधिप्पायो । समितिन्ति यक्खादिसमागमं । कामं पाळियं “न मे सो"ति आगतं, इतरेसम्पि पन महाराजानमत्तना एकज्झासयताय तेसम्पि अज्झासयं हदये ठपेत्वा वेस्सवणो तथा अवोच | कनं अनु अनु वहितुं अयुत्तो अनावरहो, सब्बकालं कनं लद्धं अयुत्तोति अत्थो, तं अनावरहं । तेनाह "न आवाहयुत्त"न्ति । न विवय्हन्ति अविवरहं, कजं गहेतुमयुत्तन्ति अत्थो । तेनाह "न विवाहयुत्त"न्ति । आहितो अहंमानो एत्थाति अत्ता, अत्तभावो । अत्ता विसयभूतो एतासं अत्थीति अत्ता, परिभासा, ताहि । परियत्तं कत्वा वचनेन परिपुण्णाहि। यथा यक्खा अक्कोसितब्बा, एवं पवत्ता अक्कोसा यक्खअक्कोसा नाम, तेहि। ते पन “कळारक्खि कळारदन्ता काळवण्णा"ति एवं आदयो ।
143
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org