________________
(९.२७५-२७५)
पठमभाणवारवण्णना
१३३
अभिक्कन्ताति अतिक्कन्ता, विगताति अत्थोति आह "खये दिस्सती'ति । तेनेव हि "निक्खन्तो पठमो यामो''ति अनन्तरं वुत्तं । अभिक्कन्ततरोति अतिविय कन्ततरो । तादिसो च सुन्दरो भद्दको नाम होतीति आह "सुन्दरे दिस्सती"ति ।
कोति देवनागयक्खगन्धब्बादीसु को कतमो। मेति मम । पादानीति पादे । इद्धियाति इमाय एवरूपाय देविद्धिया । “यससा"ति इमिना एदिसेन परिवारेन, परिच्छेदेन च । जलन्ति विज्जोतमानो। अभिक्कन्तेनाति अतिविय कन्तेन कमनीयेन अभिरूपेन । वण्णेनाति सरीरवण्णनिभाय । सब्बा ओभासयं दिसाति दसपि दिसा पभासेन्तो चन्दो विय, सूरियो विय च एकोभासं एकालोकं करोन्तोति गाथाय अत्थो । अभिरूपेति उळाररूपे सम्पन्नरूपे । अब्भनुमोदनेति सम्पहंसने । इध पनाति “अभिक्कन्ताय रत्तिया''ति एतस्मिं पदे । तेनाति खयपरियायत्ता।
रूपायतनादीसूति आदि-सद्देन अक्खरादीनं सङ्गहो दट्ठब्बो। सुवण्णवण्णोति सुवण्णच्छवीति अयमेत्थ अत्थोति आह "छविय"न्ति । तथा हि वुत्तं "कञ्चनसन्निभत्तचो''ति' (दी० नि० २.३५; ३.२००, २१८; म० नि० २.३८६) सञ्जूळ्हाति सङ्गन्थिता । वण्णाति गुणवण्णनाति आह "थुतिय"न्ति, थोमनायन्ति अत्थो । कुलवग्गेति खत्तियादिकुलकोट्ठासे । तत्थ “अच्छो विप्पसन्नो''तिआदिना वण्णितब्बतुन वण्णो, छवि। वण्णनटेन वण्णो, थुति । अभित्थवनटेन वण्णो, थुति, अञमचं असङ्करतो वण्णितब्बतो ठपेतब्बतो वण्णो, खत्तियादिकुलवग्गो। वण्णीयति आपीयति एतेनाति वण्णो, आपकं कारणं । वण्णनतो थूलरस्सादिभावेन उपट्ठानतो वण्णो, सण्ठानं । “महन्तं खुद्दकं, मज्झिम''न्ति वण्णेतब्बतो पमाणेतब्बतो वण्णो, पमाणं | वण्णीयति चक्खुना विवरीयतीति वण्णो, रूपायतनन्ति एवं तस्मिं तस्मिं अत्थे वण्ण-सद्दस्स पवत्ति वेदितब्बा । सोति वण्णसद्दो। छवियं दट्ठब्बो रूपायतने गव्हमानस्स छविमुखेनेव गहेतब्बतो । "छविगता पन वण्णधातु एव सुवण्णवण्णोति एत्थ वण्णग्गहणेन गहिता''ति अपरे |
केवलपरिपुण्णन्ति एकदेसम्पि असेसेत्वा निरवसेसतोव परिपुण्णन्ति अयमेत्थ अत्थोति आह "अनवसेसता अत्थो"ति । केवलकप्पाति कप्प-सद्दो निपातो पदपूरणमत्तं, केवलं इच्चेव अत्थो । केवल-सद्दो बहुलवाचीति आह "येभुय्यता अत्थो"ति । केचि पन “ईसकं असमत्ता केवलकप्पा''ति वदन्ति । एवं सति अनवसेसत्थो एव केवल-सद्दत्थो सिया, अनत्थन्तरेन पन कप्प-सद्देन पदवड्डनं कतं केवलमेव केवलकप्पन्ति । अथ वा कप्पनीयता,
133
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org