Page Text
________________
(७.२१७-२१७)
सुखुमच्छविलक्खणवण्णना
१०५
वयधम्मा विरागधम्मा निरोधधम्मा''ति याथावतो दस्सनेन सच्चप्पटिवेधो इज्झति, न अञथाति कारणमुखेन निब्बेधिकपञ्चं दस्सेतुं “सब्बसङ्खारेसु उब्बेगबहुलो होती"तिआदि वुत्तं । तत्थ उब्बेगबहुलोति वुत्तनयेन सब्बसङ्खारेसु अभिण्हपवत्तसंवेगो। उत्तासबहुलोति आणुत्तासवसेन सब्बसङ्खारेसु बहुसो उत्रासमानसो, एतेन आदीनवानुपस्सनमाह । “उक्कण्ठनबहुलो"ति पन इमिना निब्बिदानुपस्सनमाह, “अरतिबहुलो"तिआदिना तस्सा एव अपरापरुप्पत्तिं । बहिमुखोति सब्बसङ्खारतो बहिभूतं निब्बानं उद्दिस्स पवत्तञाणमुखो, तथा वा पवत्तितविमोक्खमुखो। निबिज्झनं निब्बेधो, सो एतिस्सा अस्थि, निब्बिज्झतीति वा निब्बेधिका, सा एव पञ्जा निब्बेधिकपञ्जा। यं पनेत्थ अत्थतो अविभत्तं, तं हेट्ठा वुत्तनयत्ता, उत्तानत्थत्ता च सुविधेय्यमेव ।
२१७. पब्बजितं उपासिताति एत्थ यादिसं पब्बजितं उपासतो पापटिलाभो होति, तं दस्सेतुं “पण्डितं पब्बजित"न्ति वुत्तं । उपासनञ्चेत्थ उपट्ठानवसेन इच्छितं, न उपनिसीदनमत्तेनाति आह “पयिरुपासिता"ति । अत्थन्ति हितं । अब्भन्तरं करित्वाति अब्भन्तरगतं कत्वा । तेनाह “अत्थयुत्त"न्ति । भावनपुंसकनिद्देसो चायं, हितूपसम्हितं कत्वाति अत्थो । अन्तर-सद्दो वा चित्तपरियायो “यस्सन्तरतो न सन्ति कोपा''तिआदीसु (उदा० २८) विय। तस्मा अत्थन्तरोति हितज्झासयोति अत्थो ।
__ पटिलाभत्थाय गतेनाति पटिलाभत्थाय पवत्तेन, पटिलाभसंवत्तनियेनाति अत्थो । उप्पादे च निमित्ते च छेकाति उप्पादविधिम्हि चेव निमित्तविधिम्हि च कुसला । उप्पादनिमित्तकोविदतासीसेन चेत्थ लक्खणकोसल्लमेव दस्सेति । अथ वा सेसलक्खणानं निब्बत्तिया बुद्धानं, चक्कवत्तीनञ्च उप्पादो अनुमीयति, यानि तेहि लद्धब्बआनिसंसानि निमित्तानि, तस्मिं उप्पादे च निमित्ते च अनुमिननादिवसेन छेका निपुणाति अत्थो । ञत्वा पस्सिस्सतीति आणेन जानित्वा पस्सिस्सति, न चक्खुविआणेनाति अधिप्पायो ।
अत्थानुसासनीसूति अत्थानं हितानं अनुसासनीसु । यस्मा अनत्थपटिवज्जनपुब्बिका सत्तानं अत्थपटिपत्ति, तस्मा अनत्थोपि परिच्छिज्ज गहेतब्बो, जानितब्बो चाति वुत्तं "अत्थानत्थं परिग्गाहकानि आणानी"ति, यतो “आयुपायकोसल्लं विय अपायकोसल्लम्पि इच्छितब्ब"न्ति वुत्तं ।
105
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009984 |
| Book Title | Pathikvagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 338 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 12 MB |