Page Text
________________
६२
दीघनिकाये महावग्गटीका
ट्ठा पवत्तितदेसनाय अस्सद्धियादीनं चित्तदोसानं विगतत्ता उपरदेसनाय भाजनभावूपगमनेन कम्मक्खमचित्तेति अत्थो । अस्सद्धियादयो हि यस्मा चित्तस्स रोगभूता तदा ते विगता, तस्मा अरोगचित्तेति अत्थो । दिट्ठिमानादिकिलेसविगमनेन मुदुचित्ते । कामच्छन्दादिविगमेन विनीवरणचित्ते । सम्मापटिपत्तियं उळारपीतिपामोज्जयोगेन उदग्गचित्ते । तत्थ सद्धासम्पत्तिया पसन्नचित्ते । यदा च भगवा अञ्ञासीति सम्बन्धो । अथ वा कल्लचित्तेति कामच्छन्दविगमेन अरोगचित्ते । मुदुचित्तेति ब्यापादविगमेन मेत्तावसेन अकथिनचित्ते । विनीवरणचित्तेति उद्धच्चकुक्कुच्चविगमेन विक्खेपस्स विगतत्ता तेन अपिहितचित्ते । उदग्गचित्तेति थिनमिद्धविगमेन सम्पग्गहितवसेन अलीनचित्ते । पसन्नचित्तेति विचिकिच्छाविगमेन सम्मापटिपत्तियं अधिमुत्तचित्ते, एवम्पेत्थ अत्थो वेदितब्बो ।
अरियमग्गुप्पादञ्च रजनन्ति
"सेय्यथापी "तिआदिना उपमावसेन नेसं संकिलेसप्पहानं, दस्सेति । अपगतकाळकन्ति विगतकाळकं । सम्पदेवाति सुटु एव । नीलपीतादिरङ्गजातं । पटिग्गण्हेय्याति गण्हेय्य पभस्सरं भवेय्य । तस्मिंयेव आसनेति तिस्समेव निसज्जायं, एतेन नेसं लहुविपस्सकता, तिक्खपञ्ञता, सुखपटिपदाखिप्पाभिञ्ञता च सिता होति । विरजन्ति अपायगमनीयरागरजादीनं विगमेन विरजं । अनवसेसदिट्ठिविचिकिच्छामलापगमनेन वीतमलं । पठममग्गवज्झकिलेसरजाभावेन वा विरजं । पञ्चविधदुस्सील्यमलापगमनेन वीतमलं । धम्मचक्खुन्ति ब्रह्मायुसुत्ते (म० नि० २.३८३) हेट्ठिमा तयो मग्गा वुत्ता, चूळराहुलोवादे (म० नि० ३.४१६ ) आसवक्खयो, इध पन सोतापत्तिमग्गो अधिप्पेतो । “यं किञ्चि समुदयधम्मं, सब्बं तं निरोधधम्म "न्ति तस्स उप्पत्तिआकारदस्सनन्ति । ननु च मग्गञाणं असङ्घतधम्मारम्मणं, न सङ्घतधम्मारम्मणन्ति ? सच्चमेतं । यस्मा तं निरोधं आरम्मणं कत्वा किच्चवसेन सब्बसङ्घतं पटिविज्झन्तं उप्पज्जति, तस्मा तथा वृत्तं ।
Jain Education International
(१.७५-६-७५-६)
"सुद्धं वत्थ "न्ति निदस्सितउपमायं इदं उपमासंसन्दनं वत्थं विय चित्तं वत्थस्स आगन्तुकमलेहि किलिट्ठभावो विय चित्तस्स रागादिमलेहि संकिलिट्ठभावो, धोवनसिला वि अनुपुब्बिकथा, उदकं विय सद्धा, उदके तेमेत्वा ऊसगोमयछारिकाभरेहि काळकपदेसे समुच्छिन्दित्वा वत्थस्स धोवनपयोगी विय सद्धासिनेहेन तेमेत्वा तेमेत्वा सतिसमाधिपञ्ञाहि दोसे सिथिली कत्वा सुतादिविधिना चित्तस्स सोधने वीरियारम्भो, तेन पयोगेन वत्थे नानाकाळकापगमो विय वीरियारम्भेन किलेसविक्खम्भनं, रङ्गजातं विय अरियमग्गो, तेन सुद्धस्स वत्थस्स पभस्सरभावी विय विक्खम्भितकिलेसस्स चित्तस्स मग्गेन परियोदपनन्ति ।
62
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |