Page Text
________________
दीघनिकाये महावग्गटीका
(१.७५-६-७५-६)
विनिपतितुं अप्पदानतो। महापथविसदिसं गतगतवाने पतिवाय लभापनतो । आलम्बनरज्जुसदिसन्ति यथा दुब्बलस्स पुरिसस्स आलम्बनरज्जु उत्तिट्ठतो, तिठ्ठतो च उपत्थम्भो, एवं दानं सत्तानं सम्पत्तिभवे उप्पत्तिया, ठितिया च पच्चयभावतो । दुक्खनित्थरणद्वेनाति दुग्गतिदुक्खनित्थरणढेन ।
समस्सासनद्वेनाति लोभमच्छरियादिपटिसत्तुपद्दवतो सम्मदेव अस्सासनद्वैन । भयपरित्ताणद्वेनाति दालिद्दियभयतो परिपालनटेन । मच्छरमलादीहीति मच्छरलोभदोसइस्साविचिकिच्छादिट्टि आदिचित्तमलेहि । अनुपलित्तद्वेनाति अनुपक्किलिट्ठताय । तेसन्ति मच्छेरमलादिकचवरानं । एतेहि एव दुरासदद्वेन। असन्तासनतुनाति अनभिभवनीयताय सन्तासाभावेन । यो हि दायको दानपति, सो सम्पतिपि कुतोचि न भायति, पगेव आयतिं । धम्मसीसेन पुग्गलो वुत्तो । बलवन्तद्वेनाति महाबलवताय । दायको हि दानपति सम्पति पक्खबलेन बलवा होति, आयतिं पन कायबलादीहिपि । अभिमङ्गलसम्मतट्रेनाति "वडिकारण''न्ति अभिसम्मतभावेन । विपत्तिभवतो सम्पत्तिभवूपनयनं खेमन्तभूमिसम्पापनं, भवसङ्गामतो योगक्खेमसम्पापनञ्च खेमन्तभूमिसम्पापनट्ठो।
इदानि दानं वट्टगता उक्कंसप्पत्ता सम्पत्तियो विय विवट्टगतापि ता सम्पादेतीति बोधिचरियभावेनपि दानगुणे दस्सेतुं “दानही"तिआदि वुत्तं । तत्थ सक्कमारब्रह्मसम्पत्तियो अत्तहिताय एव, चक्कवत्तिसम्पत्ति पन अत्तहिताय, परहिताय चाति दस्सेतुं सा तासं परतो वुत्ता, एता लोकिया, इमा पन लोकुत्तराति दस्सेतुं ततो परं "सावकपारमीजाण"न्तिआदि वुत्तं । तत्थापि उक्कट्ठक्कट्ठतरुक्कट्ठतमाति दस्सेतुं कमेन आणत्तयं वुत्तं । तेसं पन दानस्स पच्चयभावो हेट्ठा वुत्तो एव । एतेनेवस्स ब्रह्मसम्पत्तियापि पच्चयभावो दीपितोति वेदितब्बो ।
दानञ्च नाम दक्खिणेय्येसु हितज्झासयेन वा पूजनज्झासयेन वा अत्तनो सन्तकस्स परेसं परिच्चजनं, तस्मा दायको सत्तेसु एकन्तहितज्झासयो पुरिसपुग्गलो, सो “परेसं हिंसति, परेसं वा सन्तकं हरती''ति अट्ठानमेतन्ति आह “दानं ददन्तो सीलं समादातुं सक्कोती"ति । सीलसदिसो अलङ्कारो नत्थीति अकित्तिमं हुत्वा सब्बकालं सोभाविसेसावहत्ता | सीलपुष्फसदिसं पुष्पं नत्थीति एत्थापि एसेव नयो । सीलगन्धसदिसो गन्धो नत्थीति एत्थ “चन्दनं तगरं वापी''तिआदिका (ध० प० ५५) गाथा, “गन्धो इसीनं चिरदिक्खितानं, काया चुतो गच्छति मालुतेना'तिआदिका (जा० २.१७.५५) च
60
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |