Page Text
________________
२५४
दीघनिकाये महावग्गटीका
(८.३६६-३६६)
सच्चपटिवेधेन असारतो अत्वा ठितो, तस्स कारणं ज्ञातुकामो तमेव ताव ब्यतिरेकमुखेन पुच्छति “सब्बेव धम्मा नु खो"तिआदिना ।
धातूति अज्झासयधातु उत्तरपदलोपेन वुत्ता, अज्झासयधातूति च अत्थतो अज्झासयो एवाति आह “अनेकज्झासयो नानज्झासयो"ति । “एकस्मिं गन्तुकामे एको ठातुकामो होती"ति इदं निदस्सनवसेन वुत्तं इरियापथेपि नाम सत्ता एकज्झासया दुल्लभा, पगेव लद्धीसूति दस्सनत्थं । यं यदेव अज्झासयन्ति यं यमेव सस्सतादिअज्झासयं । अभिनिविसन्तीति तं तं लद्धिं दिट्ठाभिनिवेसवसेन अभिमुखा हुत्वा दुष्पटिनिस्सग्गिभावेन निविसन्ति, आदानग्गाहं गण्हन्ति। थामेन च परामासेन चाति दिट्ठिथामेन च दिट्ठिपरामासेन च । सुटु गण्हित्वाति अतिविय दळ्हग्गाहं गण्हित्वा । वोहरन्तीति यथाभिनिविलृ दिद्विवादं पञापेन्ति परे हि गाहेन्ति पतिठ्ठपेन्ति । तेनाह "कथेन्ति दीपेन्ति कित्तेन्ती"ति, उग्घोसेन्तीति अत्थो ।
अन्तं अतीता अच्चन्ता, अच्चन्ता निट्ठा एतेसन्ति अच्चन्तनिट्ठा। सब्बेसन्ति सब्बेसं समणब्राह्मणानं । योगक्खेमोतिपि निब्बानं चतूहिपि . योगेहि अनुप्पदुठ्ठत्ता । "अच्चन्तयोगक्खेमा'ति वत्तब्बे इ-कारेन निद्देसेन “अच्चन्तयोगक्खेमी"ति वुत्तं, अच्चन्तयोगक्खेमो वा एतेसं अत्थीति अच्चन्तयोगक्खेमीति। चरन्ति उपगच्छन्ति, अधिगच्छन्तीति अत्थो । परियस्सति परिक्खिस्सति वट्टदुक्खन्तं आगम्माति परियोसानन्तिपि निब्बानस्स नाम।
सङ्क्षिणातीति समुच्छिन्दनेन खेपेति ! विनासेतीति ततो एव सब्बसो अदस्सनं पापेति । विमुत्ताति वट्टदुक्खतो अच्चन्तनिग्गमेन विसेसेन मुत्ता।
"इस्सामच्छरियं एको पञ्हो"ति कस्मा वुत्तं, ननु इस्सामच्छरियं विस्सज्जनन्ति ? सच्चमेतं, यो पन आतुं इच्छितो अत्थो, सो पञ्हो । सो एव च विस्सज्जीयतीति नायं दोसो, अञथा अम्बं पुट्ठस्स लबुजं ब्याकरणं विय सिया, एवं पञ्हसीसेन पञ्चब्याकरणं वदति । तथा हि “पियाप्पियन्तिआदिना विस्सज्जनपदानेव गहितानि, "पियाप्पियं एको"तिआदीसुपि एसेव नयो । पपञ्चसञ्जाति सञासीसेन पपञ्चा एवं वुत्ताति आह "पपञ्चो एको"ति । एत्थ च यथा पातिमोक्खसंवरपुच्छा कायसमाचारादिविभागेन विस्सज्जितत्ता तयो पञ्हा जाता, एवं इन्द्रियसंवरपुच्छा रूपादिविभागेन विस्सज्जितत्ता छ
254
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |