Page Text
________________
१७६
दीघनिकाये महावग्गटीका
चक्करतनवण्णना
गहट्ठेहि रक्खितब्बसीलं, उपोसथकस्स । तेनाह
२४३. उपोसथं वुच्चति अट्ठङ्गसमन्नागतं सब्बदिवसेसु समादानवसेन तं तस्स अत्थीति उपोसथिको, तस्स " समादिन्नउपोसथङ्गस्सा "ति । तदाति तस्मिं काले । कस्मिं पन कालेति ? यस्मिं काले चक्कवत्तिभावसंवत्तनियदानसीलादिपुञ्ञसम्भारसमुदागमसम्पन्नो पूरितचक्कवत्तिवत्तो
कालदीपदेसविसेसपच्चाजातिया चेव कुलरूपभोगाधिपतेय्यादिगुणविसेससम्पत्ति तदनुरूपे अत्तभावे ठितो होति, तस्मिं काले । तादिसे हि काले चक्कवत्तिभावी पुरिसविसेसो यथावुत्तगुणसमन्नागतो राजा खत्तियो मुद्धावसित्तो विसुद्धसीलो अनुपोसथं सतसहस्सविस्सज्जनादिना सम्मापटिपत्तिं पटिपज्जति, न यदा चक्करतनं उप्पज्जति, तदा एव । इमे च विसेसा सब्बचक्कवत्तीनं साधारणवसेन वृत्ता । तेनाह " पातोव ... पे०... धम्मता'ति । बोधिसत्तानं पन चक्कवत्तिभावावहगुणापि चक्कवत्तिगुणापि सातिसयाव होन्ति ।
(४.२४३-२४३)
वुत्तप्पकारपुञ्ञकम्मपच्चयन्ति
चक्कवत्तिभावावहदानदमसंयमादिपुञ्ञकम्महेतुकं । नीलमणिसङ्घातसदिसन्ति इन्दनीलमणिसञ्चयसमानं । दिब्बानुभावयुत्तत्ताति दस्सनेय्यता, मनुञ्ञघोसता, आकासगामिता, ओभासविस्सज्जना, अप्पटिघातता, रञो इच्छितत्थनिष्फत्तिकारणताति एवमादीहि दिब्बसदिसेहि आनुभावेहि समन्नागतत्ता, एतेन दिब्बं वियाति दिब्बन्ति दस्सेति । न हि तं देवलोकपरियापन्नं । सहस्सं अरा एतस्साति वा सहस्सारं । सब्बेहि आकारेहीति सब्बेहि सुन्दरेहि परिपुण्णावयवे लक्खणसम्पन्ने चक्के इच्छितब्बेहि आकारेहि । परिपूरन्ति परिपुण्णं, सा चस्सा पारिपूरिं इदानेव वित्थारेस्सति ।
Jain Education International
पनाळीति छिदं । सुद्धसिनिद्धदन्तपन्तिया निब्बिवरायाति अधिप्पायो । तस्सा पन पनाकिया समन्ततो पस्सस्स रजतमयत्ता साररजतमया वृत्ता । यस्मा चस्स चक्कस्स रथचक्कस्स विय अन्तोभावो नाम नत्थि, तस्मा वुत्तं " उभोसुपि बाहिरन्तेसू " ति । कतपरिक्खेपा होति पनाळीति योजना । नाभिपनाळिपरिक्खेपपट्टेसूति नाभिपरिक्खेपपट्टे चेव नाभिया पनाळिपरिक्खेपपट्टे च ।
च
तेसन्ति अरानं । घटका नाम अलङ्कारभूता खुद्दकपुण्णघटा । तथा मणिका नाम मुत्तावळिका । परिच्छेदलेखा तस्स तस्स परिच्छेददस्सनवसेन ठिता परिच्छिन्नलेखा ।
176
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |