________________
१२८
दीघनिकाये महावगटीका
(३.१६१-१६१)
उप्पन्नपसादो, सो पन यस्मा पासाणपब्बतो विय निच्चलो, न च केनचि कारणेन विगच्छति, तस्मा वुत्तं "अचलेन अच्चुतेना"ति ।
“पञ्चसीलानी"ति गहठ्ठवसेनेतं वुत्तं तेहि एकन्तपरिहरणीयतो। अरियानं पन सब्बानि सीलानि कन्तानेव । तेनाह "सब्बोपि पनेत्थ संवरो लब्भतियेवा"ति ।
सब्बेसन्ति सब्बेसं अरियानं । सिक्खापदाविरोधेनाति यथा भूतरोचनापत्ति न होति, एवं । युत्तट्ठानेति कातुं युत्तट्ठाने |
अम्बपालीगणिकावत्थुवण्णना
१६१. तदा किर वेसाली इद्धा फीता सब्बङ्गसम्पन्ना अहोसि वेपुल्लप्पत्ता, तं सन्धायाह "खन्धके वुत्तनयेन वेसालिया सम्पन्नभावो वेदितब्बो"ति । तस्मिं किर भिक्खुसङ्के पञ्चसतमत्ता भिक्खू नवा अचिरपब्बजिता अहेसुं ओसन्नवीरिया च । तथा हि वक्खति “तत्थ किर एकच्चे भिक्खू ओसन्नवीरिया''तिआदि (दी० नि० अट्ट० २.१६५) । सतिपच्चुपट्ठानत्थन्ति तेसं सतिपच्चुपट्ठापनत्थं । सरतीति कायादिके यथासभावतो जाणसम्पयुत्ताय सतिया अनुस्सरति उपधारेति । सम्पजानातीति समं पकारेहि जानाति अवबुज्झति । अयमेत्थ सङ्ग्रेपो, वित्थारो पन परतो सतिपट्ठानवण्णनायं (दी० नि० अट्ठ० २.३७३; म० नि० अट्ठ० १.१०६) आगमिस्सति ।
सब्बसङ्गाहकन्ति सरीरगतस्स चेव वत्थालङ्कारगतस्स चाति सब्बस्स नीलभावस्स सङ्गाहकं वचनं । तस्सेवाति नीलाति सब्बसङ्गाहकवसेन वुत्तअत्थस्सेव । विभागदस्सनन्ति पभेददस्सनं । यथा ते लिच्छविराजानो अपीतादिवण्णा एव केचि विलेपनवसेन पीतादिवण्णा खायिंसु, एवं अनीलादिवण्णा एव केचि विलेपनवसेन नीलादिवण्णा खायिंसूति वुत्तं “न तेसं पकतिवण्णो नीलो"तिआदि । नीलो मणि एतेसूति नीलमणि, इन्दनीलमहानीलादिनीलरतनविनद्धा अलङ्कारा । ते किर सुवण्णविरचिते हि मणिओभासेहि एकनीला विय खायन्ति । नीलमणिखचिताति नीलरतनपरिक्खित्ता। नीलवत्थपरिक्खित्ताति नीलवत्थनीलकम्पलपरिक्खेपा । नीलवम्मिकेहीति नीलकघटपरिक्खित्तेहि | सब्बपदेसूति “पीता होन्ती''तिआदिसब्बपदेसु | परिवट्टेसीति पटिघट्टेसि | आहरन्ति इमस्मा राजपुरिसा बलिन्ति आहारो, तप्पत्तजनपदोति आह "साहारन्ति सजनपद"न्ति । अङ्गुलिफोटोपि अङ्गुलिया
128
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org