________________
११२
दीघनिकाये महावग्गटीका
(३.१३६-१३६)
परम्प अद्धनियं अस्स चिरट्ठितिक"न्ति चिन्तेसि, तस्मा भिक्खू सन्निपातापेत्वा तेसं अपरिहानिये धम्मे देसेन्तो तेनेव नियामेन देसेसि । तेन वुत्तं "इदं वज्जिसत्तके वुत्तसदिसमेवा"ति । एवं सोपतो वुत्तमत्थं वित्थारतो दस्सेन्तो "इधापि चा"तिआदिमाह । तत्थ “ततो"तिआदि दिसासु आगतसासने वुत्तं तं कथनं । विहारसीमा आकुला यस्मा, तस्मा उपोसथपवारणा ठिता।
ओलीयमानकोति पाळितो, अत्थतो च विनस्समानो। उक्खिपापेन्ताति पगुणभावकरणेन, अत्थसंवण्णनेन च पग्गण्हन्ता ।
सावत्थियं भिक्खू विय पाचित्तियं देसापेतब्बोति (पारा० ५६५ वित्थारवत्थु)। वज्जिपुत्तका विय दसवत्थुदीपनेन (चळव० ४४६ वित्थारवत्थ)। "गिहिगतानीति गिहिपटिसंयुत्तानी"ति वदन्ति । गिहीसु गतानि, तेहि आतानि गिहिगतानि। धूमकालो एतस्साति धूमकालिकं चितकधूमवूपसमतो परं अप्पवत्तनतो ।
थिरभावप्पत्ताति सासने थिरभावं अनिवत्तितभावं उपगता। थेरकारकेहीति थेरभावसाधकेहि सीलादिगुणेहि असेक्खधम्मेहि । बहू रतियोति पब्बजिता हुत्वा बहू रत्तियो जानन्ति। सीलादिगुणेसु पतिठ्ठापनमेव सासने परिणायकताति आह "तीसु सिक्खासु पवत्तेन्ती"ति ।
ओवादं न देन्ति अभाजनभावतो। पवेणीकथन्ति आचरियपरम्पराभतं सम्मापटिपत्तिदीपनं धम्मकथं । सारभूतं धम्मपरियायन्ति समथविपस्सनामग्गफलसम्पापनेन सारभूतंबोज्झङ्गकोसल्लअनुत्तरसीतीभावअधिचित्तसुत्तादिधम्मतन्तिं ।
पुनब्भवदानं पुनन्भवो उत्तरपदलोपेन । इतरेति आमिसचक्खुका, ते न गच्छन्ति तण्हाय वसं ।
ये न पच्चयवसिका न
आरञ्जकेसूति अरञभागेसु अरञपरियापन्नेसु | ननु यत्थ कत्थचिपि तण्हा सावज्जा एवाति चोदनं सन्धायाह "गामन्तसेनासनेसु ही"तिआदि, तेन "अनुत्तरेसु विमोक्खेसु पिहं उपट्ठापयतो"ति एत्थ वुत्तसिनेहादयो विय आरञकेसु सेनासनेसु सालयता सेवितब्बपक्खिया एवाति दस्सेति ।
112
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org