________________
४८
दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
(४.१२७-१३१)
धम्मे पूरेत्वा लभति । पुरिसो इत्थत्तभावं लभन्तो कामेसुमिच्छाचारं निस्साय लभति । तदा पन पकतिया मातुगामस्स इथिलिङ्गं, पुरिसस्स पुरिसलिङ्गं पातुरहोसि । उपनिझायतन्ति उपनिज्झायन्तानं ओलोकेन्तानं । परिळाहोति रागपरिळाहो। सेट्ठिन्ति छारिकं । निब्बुरहमानायाति निय्यमानाय ।
१२७. अधम्मसम्मतन्ति तं पंसुखिपनादि अधम्मोति सम्मतं । तदेतरहि धम्मसम्मतन्ति तं इदानि धम्मोति सम्मतं, धम्मोति तं गहेत्वा विचरन्ति । तथा हि एकच्चेसु जानपदेसु कलहं कुरुमाना इथियो “त्वं कस्मा कथेसि ? या गोमयपिण्डमत्तम्पि नालत्था"ति वदन्ति । पातव्यतन्ति सेवितब्बतं । सन्निधिकारकन्ति सन्निधिं कत्वा । अपदानं पायित्थाति छिन्नट्ठानं ऊनमेव हुत्वा पञायित्थ । सण्डसण्डाति एकेकस्मिं ठाने कलापबन्धा विय गुम्बगुम्बा
हुत्वा।
१२८. मरियादं ठपेय्यामाति सीमं ठपेय्याम । यत्र हि नामाति यो हि नाम । पाणिना पहरिसूति तयो वारे वचनं अगण्हन्तं पाणिना पहरिंसु । तदग्गे खोति तं अग्गं कत्वा ।
महासम्मतराजवण्णना
१३०. खीयितबं खीयेय्याति पकासेतब् पकासेय्य खिपितब्बं खिपेय्य, हारेतब्बं हारेय्याति वुत्तं होति । यो नेसं सत्तोति यो तेसं सत्तो। को पन सोति ? अम्हाकं बोधिसत्तो । सालीनं भागं अनुपदस्सामाति मयं एकेकस्स खेत्ततो अम्बणम्बणं आहरित्वा तुहं सालिभागं दस्साम, तया किञ्चि कम्मं न कातब्, त्वं अम्हाकं जेट्टकट्ठाने तिवाति ।
१३१. अक्खरं उपनिब्बत्तन्ति सङ्खा समझा पञत्ति वोहारो उप्पन्नो। खत्तियो खत्तियोत्वेव दुतियं अक्खरन्ति न केवलं अक्खरमेव, ते पनस्स खेत्तसामिनो तीहि सङ्केहि अभिसेकम्पि अकंसु । रज्जेतीति सुखेति पिनेति । अग्गओनाति अग्गन्ति आतेन, अग्गे वा आतेन लोकुप्पत्तिसमये उप्पन्नेन अभिनिब्बत्ति अहोसीति ।
48
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org