________________
३४
दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
(३.१०४-१०४)
न भविस्सति माताति वाति अयं मय्हं माताति गरुचित्तं न भविस्सति । गेहे मातुगामं विय नानाविधं असब्मिकथं कथयमाना अगारवुपचारेन उपसङ्कमिस्सन्ति । मातुच्छादीसुपि एसेव नयो । एत्थ च मातुच्छाति मातुभगिनी । मातुलानीति मातुलभरिया । आचरियभरियाति सिप्पायतनानि सिक्खापकस्स आचरियस्स भरिया। गरूनं दाराति चूळपितुमहापितुआदीनं भरिया । सम्भेदन्ति मिस्सीभावं, मरियादभेदं वा।
तिब्बो आघातो पच्चुपद्वितो भविस्सतीति बलवकोपो पुनप्पुनं उप्पत्तिवसेन पच्चुपद्वितो भविस्सति । अपरानि द्वे एतस्सेव वेवचनानि । कोपो हि चित्तं आघातेतीति आघातो। अत्तनो च परस्स च हितसुखं ब्यापादेतीति व्यापादो। मनोपदूसनतो मनोपदोसोति वुच्चति । तिब्बं वधकचित्तन्ति पियमानस्सापि परं मारणत्थाय वधकचित्तं । तस्स वत्थु दस्सेतुं मातुपि पुत्तम्हीतिआदि वुत्तं । मागविकस्साति मिगलुद्दकस्स ।
१०४. सत्थन्तरकप्पोति सत्थेन अन्तरकप्पो। संवट्टकप्पं अप्पत्वा अन्तराव लोकविनासो। अन्तरकप्पो च नामेस दुब्भिक्खन्तरकप्पो रोगन्तरकप्पो सत्थन्तरकप्पोति तिविधो । तत्थ लोभुस्सदाय पजाय दुब्मिक्खन्तरकप्पो होति । मोहुस्सदाय रोगन्तरकप्पो । दोसुस्सदाय सत्थन्तरकप्पो। तत्थ दुब्भिक्खन्तरकप्पेन नट्ठा येभुय्येन पेत्तिविसये उपपज्जन्ति। कस्मा ? आहारनिकन्तिया बलवत्ता । रोगन्तरकप्पेन नट्ठा येभुय्येन सग्गे निब्बत्तन्ति कस्मा? तेसहि “अहो वतञ्जेसं सत्तानं एवरूपो रोगो न भवेय्या''ति मेत्तचित्तं उप्पज्जतीति । सत्थन्तरकप्पेन नट्ठा येभुय्येन निरये उपपज्जन्ति । कस्मा ? अचमचं बलवाघातताय ।
मिगसञ्जन्ति “अयं मिगो, अयं मिगो"ति सनं । तिहानि सत्थानि हत्थेसु पातुभविस्सन्तीति तेसं किर हत्थेन फुट्ठमत्तं यंकिञ्चि अन्तमसो तिणपण्णं उपादाय आवुधमेव भविस्सति । मा च मयं कञ्चीति मयं कञ्चि एकपुरिसम्पि जीविता मा वोरोपयिम्ह । मा च अम्हे कोचीति अम्हेपि कोचि एकपुरिसो जीविता मा वोरोपयित्थ । यंनून मयन्ति अयं लोकविनासो पच्युपट्टितो, न सक्का द्वीहि एकट्ठाने ठितेहि जीवितं लद्धन्ति मजमाना एवं चिन्तयिंसु । वनगहनन्ति वनसङ्खातेहि तिणगुम्बलतादीहि गहनं दुप्पवेसट्टानं । रुक्खगहनन्ति रुखेहि गहनं दुप्पवेसट्टानं । नदीविदुग्गन्ति नदीनं अन्तरदीपादीसु दुग्गमनट्ठानं | पब्बतविसमन्ति पब्बतेहि विसमं, पब्बतेसुपि वा विसमट्ठानं ।
4A
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org