________________
(१.२८-२८)
इद्धिपाटिहारियकथावण्णना
११
मंसानि । “मधुमंसानी"तिपि पाठो, मधुरमंसानीति अत्यो। अझुपेय्यन्ति उपगच्छेय्यं । सीहनादं नदित्वाति ये दुब्बला पाणा, ते पलायन्तूति अत्तनो सूरभावसन्निस्सितेन कारु न नदित्वा।
२८. विघाससंवडोति विघासेन संवड्डो, विघासं भक्खिता तिरित्तमंसं खादित्वा वड्डितो | दित्तोति दप्पितो थूलसरीरो | बलवाति बलसम्पन्नो । एतदहोसीति कस्मा अहोसि ? अस्मिमानदोसेन ।
तत्रायं अनुपुब्बिकथा - एकदिवसं किर सो सीहो गोचरतो निवत्तमानो तं सिङ्गालं भयेन पलायमानं दिस्वा कारुञ्जजातो हुत्वा "वयस, मा भायि, तिट्ठ को नाम त्व"न्ति आह । जम्बुको नामाहं सामीति । वयस, जम्बुक, इतो पट्ठाय मं उपट्ठातुं सक्खिस्ससीति । उपट्टहिस्सामीति । सो ततो पट्ठाय उपट्ठाति । सीहो गोचरतो आगच्छन्तो महन्तं महन्तं मंसखण्डं आहरति । सो तं खादित्वा अविदूरे पासाणपिढे वसति । सो कतिपाहच्चयेनेव थूलसरीरो महाखन्धो जातो। अथ नं सीहो अवोच- "वयस, जम्बुक, मम विजम्भनकाले अविदूरे ठत्वा 'विरोच सामी'ति वत्तुं सक्खिस्ससी'ति । सक्कोमि सामीति । सो तस्स विजम्भनकाले तथा करोति । तेन सीहस्स अतिरेको अस्मिमानो होति।
___ अथेकदिवसं जरसिङ्गालो उदकसोण्डियं पानीयं पिवन्तो अत्तनो छायं ओलोकेन्तो अद्दस अत्तनो थूलसरीरतञ्चेव महाखन्धतञ्च । दिस्वा 'जरसिङ्गालोस्मीति मनं अकत्वा "अहम्पि सीहो जातो''ति मञि । ततो अत्तनाव अत्तानं एतदवोच- "वयस, जम्बुक, युत्तं नाम तव इमिना अत्तभावेन परस्स उच्छि?मंसं खादितुं, किं त्वं पुरिसो न होसि, सीहस्सापि चत्तारो पादा द्वे दाठा द्वे कण्णा एकं नङ्गुटुं, तवपि सब तथेव, केवलं तव केसरभारमत्तमेव नत्थी'"ति। तस्सेवं चिन्तयतो अस्मिमानो वडि। अथस्स तेन अस्मिमानदोसेन एतं “को चाह"न्तिआदि मञ्जितमहोसि । तत्थ को चाहन्ति अहं को, सीहो मिगराजा को, न मे जाति, न सामिको, किमहं तस्स निपच्चकारं करोमीति अधिप्पायो । सिङ्गालकंयेवाति सिङ्गालरवमेव । भेरण्डकंयेवाति अप्पियअमनापसद्दमेव । के च छवे सिङ्गालेति को च लामको सिङ्गालो । के पन सीहनादेति को पन सीहनादो सिङ्गालस्स च सीहनादस्स च को सम्बन्धोति अधिप्पायो । सुगतापदानेसूति सुगतलक्खणेसु । सुगतस्स सासनसम्भूतासु तीसु सिक्खासु । कथं पनेस तत्थ जीवति ? एतस्स हि चत्तारो पच्चये
11
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org