Page Text
________________
(१०.३०५-३०५)
तिकवण्णना
अनिमित्ता नाम होति । कस्मा ? निमित्तकारककिलेसाभावा । विपस्सनागमनेन मग्गसमाधि अनिमित्तो नाम होति। मग्गागमनेन फलं अनिमित्तं नाम । अपरो दुक्खतो अभिनिविसित्वा दुक्खतो दिस्वा दुक्खतो वुट्टाति, तस्स विपस्सना अप्पणिहिता नाम होति । कस्मा ? पणिधिकारककिलेसाभावा । विपस्सनागमनेन मग्गसमाधि अप्पणिहितो नाम । मग्गागमनेन फलं अप्पणिहितं नामाति अयं आगमनतो कथा । मग्गसमाधि पन रागादीहि सुझतत्ता सुञतो, रागनिमित्तादीनं अभावा अनिमित्तो, रागपणिधिआदीनं अभावा अप्पणिहितोति अयं सगुणतो कथा। निब्बानं रागादीहि सुझतत्ता रागादिनिमित्तपणिधीनञ्च अभावा सुञतञ्चेव अनिमित्तञ्च अप्पणिहितञ्च। तदारम्मणो मग्गसमाधि सुञतो अनिमित्तो अप्पणिहितो। अयं आरम्मणतो कथा ।
सोचेय्यानीति सुचिभावकरा सोचेय्यप्पटिपदा धम्मा। वित्थारो पनेत्थ "तत्थ कतम कायसोचेय्यं ? पाणातिपाता वेरमणी"तिआदिना नयेन वुत्तानं तिण्णं सुचरितानं वसेन वेदितब्बो।
मोनेय्यानीति मुनिभावकरा मोनेय्यप्पटिपदा धम्मा। तेसं वित्थारो “तत्थ कतमं कायमोनेय्यं ? तिविधकायदुच्चरितस्स पहानं कायमोनेय्यं, तिविधं कायसुचरितं कायमोनेय्यं, कायारम्मणे जाणं कायमोनेय्यं, कायपरिञा कायमोनेय्यं, कायपरिञासहगतो मग्गो कायमोनेय्यं, कायस्मिं छन्दरागप्पहानं कायमोनेय्यं, कायसङ्खारनिरोधा चतुत्थज्झानसमापत्ति कायमोनेय्यं । तत्थ कतमं वचीमोनेय्यं ? चतुब्बिधवचीदुच्चरितस्स पहानं वचीमोनेय्यं, चतुब्बिधं वचीसुचरितं वचीमोनेय्यं, वाचारम्मणे आणं वचीमोनेय्यं वाचापरिक्षा वचीमोनेय्यं परिञासहगतो मग्गो, वाचाय छन्दरागप्पहानं, वचीसङ्खारनिरोधा दुतियज्झानसमापत्ति वचीमोनेय्यं । तत्थ कतमं मनोमोनेय्यं? तिविधमनोदुच्चरितस्स पहानं मनोमोनेय्यं, तिविध मनोसुचरितं मनोमोनेय्यं, मनारम्मणे आणं मनोमोनेय्यं, मनोपरिञा मनोमोनेय्यं । परिञासहगतो मग्गो, मनस्मिं छन्दरागप्पहानं, चित्तसङ्खारनिरोधा सञ्जावेदयितनिरोधसमापत्ति मनोमोनेय्य''न्ति (महानि० १४)।
कोसल्लेसु आयोति वुड्डि। अपायोति अवुड्डि। तस्स तस्स कारणं उपायो। तेसं पजानना कोसल्लं । वित्थारो पन विभङ्गे वुत्तोयेव ।
वुत्तहेतं- “तत्थ कतमं आयकोसल्लं ? इमे धम्मे मनसिकरोतो अनुप्पन्ना चेव
169
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009981 |
| Book Title | Pathikvaggatthakatha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 326 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 11 MB |