________________
१४६
दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
(१०.३०४-३०४)
__ अहिरिकन्ति “यं न हिरीयति हिरीयितब्बेना"ति (ध० स० १३२८) एवं वित्थारिता निल्लज्जता । अनोत्तप्पन्ति “यं न ओत्तप्पति ओत्तप्पितब्बेना"ति (ध० स० १३२९) एवं वित्थारितो अभायनकआकारो |
हिरी च ओत्तप्पञ्चाति “यं हिरीयति हिरीयितब्बेन, ओत्तप्पति ओत्तप्पितब्बेना"ति (ध० स० १३३०-३१) एवं वित्थारितानि हिरिओत्तप्पानि । अपि चेत्थ अज्झत्तसमुट्ठाना हिरी, बहिद्धासमुट्ठानं ओत्तप्पं। अत्ताधिपतेय्या हिरी, लोकाधिपतेय्यं ओत्तप्पं । लज्जासभावसण्ठिता हिरी, भयसभावसण्ठितं ओत्तप्पं । वित्थारकथा पनेत्थ सब्बाकारेन विसुद्धिमग्गे वुत्ता।
दोवचस्सताति दुक्खं वचो एतस्मिं विप्पटिकूलगाहिम्हि विपच्चनीकसाते अनादरे पुग्गलेति दुब्बचो, तस्स कम्मं दोवचस्सं, तस्स भावो दोवचस्सता। वित्थारतो पनेसा “तत्थ कतमा दोवचस्सता ? सहधम्मिके वुच्चमाने दोवचस्साय"न्ति (ध० स० १३३२) अभिधम्मे आगता | सा अत्थतो सङ्खारक्खन्धो होति । "चतुन्नञ्च खन्धानं एतेनाकारेन पवत्तानं एतं अधिवचनन्ति वदन्ति । पापमित्तताति पापा अस्सद्धादयो पुग्गला एतस्स मित्ताति पापमित्तो, तस्स भावो पापमित्तता। वित्थारतो पनेसा - “तत्थ कतमा पापमित्तता ? ये ते पुग्गला अस्सद्धा दुस्सीला अप्पस्सुता मच्छरिनो दुप्पा । या तेसं सेवना निसेवना संसेवना भजना संभजना भत्ति संभत्ति तंसम्पवङ्कता''ति (ध० स० १३३३) एवं आगता | सापि अत्थतो दोवचस्सता विय दट्ठब्बा।
सोवचस्सता च कल्याणमित्तता च वुत्तप्पटिपक्खनयेन वेदितब्बा । उभोपि पनेता इध लोकियलोकुत्तरमिस्सका कथिता ।
आपत्तिकुसलताति “पञ्चपि आपत्तिक्खन्धा आपत्तियो, सत्तपि आपत्तिक्खन्धा आपत्तियो । या तासं आपत्तीनं आपत्तिकुसलता पञ्जा पजानना''ति (ध० स० १३३६) एवं वुत्तो आपत्तिकुसलभावो ।
आपत्तिवुट्ठानकुसलताति “या ताहि आपत्तीहि वुट्ठानकुसलता पञा पजानना''ति (ध० स० १३३७) एवं वुत्ता सह कम्मवाचाय आपत्तीहि वुढानपरिच्छेदजानना पञ्जा ।
146
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org