Pathikvaggatthakatha

SR No.: 009981
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 326
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 11 MB

Page 159

१३४
दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
(९.२८१-२८१)
गाविं एकखुरं कत्वाति गाविं गहेत्वा एकखुरं वाहनमेव कत्वा। तं अभिरुय्ह वेस्सवणस्स परिचारका यक्खा । अनुयन्ति दिसोदिसन्ति ताय ताय दिसाय चरन्ति । पसुं एकखुरं कत्वाति ठपेत्वा गाविं अवसेसचतुप्पदजातिकं पसु एकखुरं वाहनमेव कत्वा दिसोदिसं अनुयन्ति।
इत्थिं वा वाहनं कत्वाति येभुय्येन गब्मिनिं मातुगामं वाहनं करित्वा । तस्सा पिट्ठिया निसीदित्वा चरन्ति । तस्सा किर पिट्टि ओनमितुं सहति । इतरा पन इत्थियो याने योजेन्ति । पुरिसं वाहनं कत्वाति पुरिसे गहेत्वा याने योजेन्ति । गण्हन्ता च सम्मादिट्ठिके गहेतुं न सक्कोन्ति । येभुय्येन पच्चन्तिममिलक्खुवासिके गण्हन्ति । अञतरो किरेत्थ जानपदो एकस्स थेरस्स समीपे निसीदित्वा निद्दायति, थेरो "उपासक अतिविय निद्दायसी"ति पुच्छि । “अज्ज, भन्ते, सब्बरत्तिं वेस्सवणदासेहि किलमितोम्ही"ति आह ।
कुमारं वाहनं कत्वाति कुमारियो गहेत्वा एकखुरं वाहनं कत्वा रथे योजेन्ति । कुमारवाहनेपि एसेव नयो । पचारा तस्स राजिनोति तस्स रो परिचारिका । हत्थियानं अस्सयानन्ति न केवलं गोयानादीनियेव, हथिअस्सयानादीनिपि अभिरुहित्वा विचरन्ति । दिब्बं यानन्ति अज्ञम्पि नेसं बहुविधं दिब्बयानं उपट्टितमेव होति, एतानि ताव नेसं उपकप्पनयानानि । ते पन पासादे वरसयनम्हि निपन्नापि पीठसिविकादीसु च निसिन्नापि विचरन्ति । तेन वुत्तं “पासादा सिविका चेवा"ति । महाराजस्स यसस्सिनोति एवं आनुभावसम्पन्नस्स यसस्सिनो महाराजस्स एतानि यानानि निब्बत्तन्ति ।
तस्स च नगरा अहु अन्तलिक्खे सुमापिताति तस्स रञो आकासे सुट्ठ मापिता एते आटानाटादिका नगरा अहेसुं, नगरानि भविंसूति अत्थो । एकहिस्स नगरं आटानाटा नाम आसि, एकं कुसिनाटा नाम, एकं परकुसिनाटा नाम, एकं नाटसूरिया नाम, एकं परकुसिटनाटा नाम ।
उत्तरेन कसिवन्तोति तस्मिं ठत्वा उजु उत्तरदिसाय कसिवन्तो नाम अखं नगरं । जनोघमपरेन चाति एतस्स अपरभागे जनोघं नाम अझं नगरं । नवनवतियोति अझम्पि नवनवतियो नाम एकं नगरं । अपरं अम्बरअम्बरवतियो नाम । आळकमन्दाति अपरम्पि आळकमन्दा नाम राजधानी ।
134