________________
(६.१८९-१९१)
अब्याकतट्ठानवण्णना
अप्पत्तम्पि अस्थि । सब्बम्पि तं तथागतस्स अप्पत्तं नाम नत्थि, आणेन असच्छिकतं नाम । "तस्मा तथागतोति वुच्चती''ति । यं यथा लोकेन गतं तस्स तथेव गतत्ता "तथागतो''ति वुच्चति । पाळियं पन अभिसम्बुद्धन्ति वुत्तं, तं गतसद्देन एकत्थं । इमिना नयेन सब्बवारेसु “तथागतो"ति निगमनस्स अत्थो वेदितब्बो, तस्स युत्ति ब्रह्मजाले तथागतसद्दवित्थारे वुत्तायेव ।
अब्याकतहानवण्णना
१८९. एवं अत्तनो असमतं अनुत्तरतं सब्बञ्जतं धम्मराजभावं कथेत्वा इदानि "पुथुसमणब्राह्मणानं लद्धीसु मया अज्ञातं अदिटुं नाम नत्थि, सब्बं मम जाणस्स अन्तोयेव परिवत्ततीति सीहनादं नदन्तो ठानं खो पनेतं, चुन्द, विज्जतीतिआदिमाह । तत्थ तथागतोति सत्तो । न हेतं, आधुसो, अत्थसंहितन्ति इधलोकपरलोकअत्थसंहितं न होति । न च धम्मसंहितन्ति नवलोकुत्तरधम्मनिस्सितं न होति। न आदिब्रह्मचरियकन्ति सिक्खत्तयसङ्गहितस्स सकलसासनब्रह्मचरियस्स आदिभूतं न होति ।।
१९०. इदं दुक्खन्ति खोतिआदीसु तण्हं ठपेत्वा अवसेसा तेभुम्मका धम्मा इदं दुक्खन्ति ब्याकतं । तस्सेव दुक्खस्स पभाविका जनिका तण्हा दुक्खसमुदयोति ब्याकतं । उभिन्नं अप्पवत्ति दुक्खनिरोधोति ब्याकतं । दुक्खपरिजाननो समुदयपजहनो निरोधसच्छिकरणो अरियमग्गो दुक्खनिरोधगामिनी पटिपदाति ब्याकतं । “एतन्हि, आवुसो, अत्थसंहित"न्तिआदीसु एतं इधलोकपरलोकअत्थनिस्सितं नवलोकुत्तरधम्मनिस्सितं सकलसासनब्रह्मचरियस्स आदि पधानं पुब्बङ्गमन्ति अयमत्थो।
पुब्बन्तसहगतदिट्ठिनिस्सयवण्णना
१९१. इदानि यं तं मया न ब्याकतं, तं अजानन्तेन न ब्याकतन्ति मा एवं सञमकंसु । जानन्तोव अहं एवं "एतस्मिं ब्याकतेपि अत्थो नत्थी"ति न ब्याकरिं। यं पन यथा ब्याकातब्बं, तं मया ब्याकतमेवाति सीहनादं नदन्तो पुन येपि ते, चुन्दातिआदिमाह । तत्थ दिट्ठियोव दिहिनिस्सया, दिट्ठिनिस्सितका दिह्रिगतिकाति अत्थो । इदमेव सच्चन्ति इदमेव दस्सनं सच्चं । मोघमञन्ति अञसं वचनं मोघं । असयंकारोति असयं कतो।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
