________________
(९.३८०-३८०)
वेदनानुपस्सनावण्णना
३२७
वेदनानुपस्सनावण्णना
३८०. एवं भगवा चुद्दसविधेन कायानुपस्सनासतिपट्टानं कथेत्वा इदानि नवविधेन वेदनानुपस्सनं कथेतुं कथञ्च, भिक्खवेतिआदिमाह । तत्थ सुखं वेदनन्ति कायिकं वा चेतसिकं वा सुखं वेदनं वेदयमानो “अहं सुखं वेदनं वेदयामी"ति पजानातीति अत्थो । तत्थ कामं उत्तानसेय्यकापि दारका थञपिवनादिकाले सुखं वेदयमाना “सुखं वेदनं वेदयामा''ति पजानन्ति, न पनेतं एवरूपं जाननं सन्धाय वुत्तं । एवरूपहि जाननं सत्तूपलद्धिं न जहति, अत्तसनं न उग्घाटेति, कम्मट्ठानं वा सतिपट्ठानभावना वा न होति । इमस्स पन भिक्खुनो जाननं सत्तूपलद्धिं जहति, अत्तसचं उग्घाटेति, कम्मट्ठानञ्चेव सतिपट्टानभावना च होति । इदहि “को वेदयति, कस्स वेदना, किं कारणा वेदना"ति एवं सम्पजानवेदियनं सन्धाय वुत्तं ।
___ तत्थ को वेदयतीति न कोचि सत्तो वा पुग्गलो वा वेदयति । कस्स वेदनाति न कस्सचि सत्तस्स वा पुग्गलस्स वा वेदना | किं कारणा वेदनाति वत्थुआरम्मणाव पनस्स वेदना, तस्मा एस एवं पजानाति "तं तं सुखादीनं वत्थु आरम्मणं कत्वा वेदनाव वेदयति तं पन वेदनाय पवत्तिं उपादाय 'अहं वेदयामी'ति वोहारमत्तं होती''ति । एवं वत्थु आरम्मणं कत्वा वेदनाव वेदयतीति सल्लक्खेन्तो एस "सुखं वेदनं वेदयामीति पजानाती''ति वेदितब्बो चित्तलपब्बते अञतरत्थेरो विय ।
थेरो किर अफासुककाले बलववेदनाय नित्थुनन्तो अपरापरं परिवत्तति, तमेको दहरो आह- “कतरं वो, भन्ते, ठानं रुज्जती"ति । आवुसो, पाटियेक्कं रुज्जनहानं नाम नत्थि, वत्थु आरम्मणं कत्वा वेदनाव वेदयतीति । एवं जाननकालतो पट्ठाय अधिवासेतुं वट्टति नो, भन्ते,ति । अधिवासेमि, आवुसोति । अधिवासना, भन्ते, सेय्योति । थेरो अधिवासेसि । वातो याव हदया फालेसि, मञ्चके अन्तानि रासिकतानि अहेसुं । थेरो दहरस्स दस्सेसि “वट्टतावुसो, एत्तका अधिवासना'ति । दहरो तुण्ही अहोसि । थेरो वीरियसमतं योजेत्वा सह पटिसम्भिदाहि अरहत्तं पापुणित्वा समसीसी हुत्वा परिनिब्बायि ।
यथा च सुखं, एवं दुक्खं...पे०... निरामिसं अदुक्खमसुखं वेदनं वेदयमानो “निरामिसं अदुक्खमसुखं वेदनं वेदयामीति पजानाति । इति भगवा रूपकम्मद्वानं कथेत्वा अरूपकम्मट्ठानं कथेन्तो यस्मा फस्सवसेन चित्तवसेन वा कथियमानं पाकटं न
327
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org