________________
(८.३६६-३६६)
इन्द्रियसंवरवण्णना
अरियभूमि ओक्कमितुं सक्कोति, महासीवत्थेरभागिनेय्यसीवसामणेरस्स विय परिभुञ्जन्तस्सेव किलेसक्खयो वा होति, एवरूपो रसो सेवितब्बो ।
यं फोहब्बं फुसतो रागादयो उप्पज्जन्ति, एवरूपं फोहब्बं न सेवितब्बं । यं पन फुसतो सारिपुत्तत्थेरादीनं विय आसवक्खयो चेव, वीरियञ्च सुपग्गहितं, पच्छिमा च जनता दिट्ठानुगतिं आपादनेन अनुग्गहिता होति, एवरूपं फोटुब् सेवितब्बं । सारिपुत्तत्थेरो किर तिंस वस्सानि मञ्चे पिटुिं न पसारेसि । तथा महामोग्गल्लानत्थेरो । महाकस्सपत्थेरो वीसवस्ससतं मञ्चे पिटुिं न पसारेसि । अनुरुद्धत्थेरो पञास वस्सानि । भद्दियत्थेरो तिंस वस्सानि । सोणत्थेरो अट्ठारस वस्सानि । रट्ठपालत्थेरो द्वादस । आनन्दत्थेरो पन्नरस । राहुलत्थेरो द्वादस । बाकुलत्थेरो असीति वस्सानि | नाळकत्थेरो यावपरिनिब्बाना मञ्चे पिढेि न पसारेसीति ।
ये मनोविज्ञेय्ये धम्मे समन्नाहरन्तस्स रागादयो उप्पज्जन्ति, “अहो, वत यं परेसं परवित्तूपकरणं तं ममस्सा''तिआदिना नयेन वा अभिज्झादीनि आपाथमागच्छन्ति एवरूपा धम्मा न सेवितब्बा । “सब्बे सत्ता अवेरा होन्तू"ति एवं मेत्तादिवसेन, ये वा पन तिण्णं थेरानं धम्मा, एवरूपा सेवितब्बा। तयो किर थेरा वस्सूपनायिकदिवसे कामवितक्कादयो अकुसलवितक्का न वितक्केतब्बाति कतिकं अकंसु । अथ पवारणदिवसे सङ्घत्थेरो सङ्घनवकं पुच्छि – “आवुसो, इमस्मिं तेमासे कित्तके ठाने चित्तस्स धावितुं दिन्न"न्ति ? न, भन्ते, परिवेणपरिच्छेदतो बहि धावितुं अदासिन्ति । दुतियं पुच्छि- “तव आवुसो'"ति ? निवासगेहतो, भन्ते, बहि धावितुं न अदासिन्ति । अथ द्वेपि थेरं पुच्छिंसु "तुम्हाकं पन, भन्ते''ति ? नियकज्झत्तखन्धपञ्चकतो, आवुसो, बहि धावितुं न अदासिन्ति । तुम्हेहि, भन्ते, दुक्करं कतन्ति । एवरूपो मनोविजेय्यो धम्मो सेवितब्बो।
३६६. एकन्तवादाति एकोयेव अन्तो वादस्स एतेसं, न द्वेधा गतवादाति एकन्तवादा, एक व वदन्तीति पुच्छति। एकन्तसीलाति एकाचारा। एकन्तछन्दाति एकलद्धिका । एकन्तअज्झोसानाति एकन्तपरियोसाना ।
अनेकधातु नानाधातु खो, देवानमिन्द, लोकोति देवानमिन्द, अयं लोको अनेकज्झासयो नानज्झासयो। एकस्मिं गन्तुकामे एको ठातुकामो होति । एकस्मिं ठातुकामे एको सयितुकामो होति । द्वे सत्ता एकज्झासया नाम दुल्लभा। तस्मिं
295
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org