Page Text
________________
(३.१८८-१८८)
चतुमहापदेसवण्णना
१४१
___ इदं, भिक्खवे, चतुत्थं महापदेसं धारेय्याथाति इदं चतुत्थं धम्मस्स पतिद्वानोकासं धारेय्याथ ।
इमस्मिं पन ठाने इमं पकिण्णकं वेदितब् । सुत्ते चत्तारो महापदेसा, खन्धके चत्तारो महापदेसा, चत्तारि पहब्याकरणानि, सुत्तं, सुत्तानुलोमं, आचरियवादो, अत्तनोमति, तिस्सो सङ्गीतियोति ।
तत्थ - "अयं धम्मो, अयं विनयो''ति धम्मविनिच्छये पत्ते इमे चत्तारो महापदेसा पमाणं । यं एत्थ समेति तदेव गहेतबं, इतरं विरवन्तस्सपि न गहेतब्बं ।
"इदं कप्पति, इदं न कप्पती"ति कप्पियाकप्पियविनिच्छये पत्ते- “यं, भिक्खवे, मया इदं न कप्पतीति अप्पटिक्खित्तं, तं चे अकप्पियं अनुलोमेति, कप्पियं पटिबाहति, तं वो न कप्पती''तिआदिना (महाव० ३०५) नयेन खन्धके वुत्ता चत्तारो महापदेसा पमाणं । तेसं विनिच्छयकथा समन्तपासादिकायं वुत्ता। तत्थ वुत्तनयेन यं कप्पियं अनुलोमेति, तदेव कप्पियं, इतरं अकप्पियन्ति एवं सन्निट्ठानं कातब्बं ।
__ एकंसब्याकरणीयो पज्हो, विभज्जब्याकरणीयो पञ्हो, पटिपुच्छाब्याकरणीयो पज्हो, ठपनीयो पञ्होति इमानि चत्तारि पहब्याकरणानि नाम | तत्थ "चक्खं अनिच्च"न्ति पुढेन - "आम अनिच्च"न्ति एकंसेनेव ब्याकातब्बं । एस नयो सोतादीसु । अयं एकंसव्याकरणीयो पहो । “अनिच्चं नाम चक्खु"न्ति पुढेन- “न चक्खुमेव, सोतम्पि अनिच्चं घानम्पि अनिच्च"न्ति एवं विभजित्वा ब्याकातब्बं । अयं विभज्जब्याकरणीयो पञ्हो । “यथा चक्खु तथा सोतं, यथा सोतं तथा चक्खु"न्ति पुढेन “केनटेन पुच्छसी"ति पटिपुच्छित्वा "दस्सनटेन पुच्छामी"ति वुत्ते "न ही"ति ब्याकातब्बं, “अनिच्चद्वेन पुच्छामी'"ति वुत्ते आमाति ब्याकातब्बं । अयं पटिपुच्छाब्याकरणीयो पहो । “तं जीवं तं सरीर''न्तिआदीनि पुढेन पन “अब्याकतमेतं भगवता"ति ठपेतब्बो, एस पञ्हो न ब्याकातब्बो। अयं ठपनीयो पञ्हो । इति तेनाकारेन पञ्हे सम्पत्ते इमानि चत्तारि पहब्याकरणानि पमाणं । इमेसं वसेन सो पञ्हो ब्याकातब्बो ।
सुत्तादीसु पन सुत्तं नाम तिस्सो सङ्गीतियो आरूळहानि तीणि पिटकानि । सुत्तानुलोमं नाम अनुलोमकप्पियं । आचरियवादो नाम अट्ठकथा । अत्तनोमति नाम
141
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009980 |
| Book Title | Mahavaggatthakatha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 466 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 20 MB |