________________
चतुमहापदेसथण्णना
परिवत्तेत्वा अपलोकनकम्मं कत" न्ति अयं पथवी कुलालचक्कं विय परिवत्तेत्वा भगवन्तं वेसालिनगराभिमुखं अकासि । तं सन्धायेतं वृत्तं ।
(३.१८७-१८८)
वेसालियाव,
ननु च न केवलं सावत्थिराजगहनाळन्दपाटलिगामकोटिगामनातिकगामकेसुपि ततो ततो निक्खन्तकाले तं तं सब्बं पच्छिमदस्सनमेव, तत्थ तत्थ कस्मा नागापलोकितं नापलोकेसीति ? अनच्छरियत्ता । तत्थ तत्थ हि निवत्तेत्वा अपलोकेन्तस्सेतं न अच्छरियं होति, तस्मा नापलोकेसि । अपि च वेसालिराजानो आसन्नविनासा, तिण्णं वस्सानं उपरि विनस्सिस्सन्ति । ते तं नगरद्वारे नागापलोकितं नाम चेतियं कत्वा गन्धमालादीहि पूजेस्सन्ति, तं नेसं दीघरतं हिताय सुखाय भविस्सतीति ते सं अनुकम्पाय अपलोकेस ।
दुक्खस्सन्तकरोति वट्टदुक्खस्स अन्तकरो । चक्खुमाति पञ्चहि चक्खूहि चक्खुमा । परिनिब्बुतोति किलेसपरिनिब्बानेन परिनिब्बुतो ।
चतुमहापदेसवण्णना
१८७. महापदेसेति महाओकासे, महाअपदेसे वा, बुद्धादयो महन्ते महन्ते अपदिसित्वा वृत्तानि महाकारणानीति अत्थो ।
१३९
१८८. नेव अभिनन्दितब्बन्ति हट्ठतुट्ठेहि साधुकारं दत्वा पुब्बेव न सोतब्बं, एवं कते हि पच्छा "इदं न समेतीति वुच्चमानो- " किं पुब्बेव अयं धम्मो, इदानि न धम्मो "ति वत्वा लद्धिं न विस्सज्जेति । नप्पटिक्कोसितब्बन्ति - " किं एस बालो वदतीति एवं पुब्बेव न वत्तब्बं, एवं वुत्ते हि वत्तुं युत्तम्पि न वक्खति । तेनाह - " अनभिनन्दित्वा अप्पटिक्कोसित्वा'ति । पदब्यञ्जनानीति पदसङ्घातानि ब्यञ्जनानि । साधुकं उग्गहेत्वाति इमस्मिं ठाने पाळि वुत्ता, इमस्मिं ठाने अत्थो वृत्तो, इमस्मिं ठाने अनुसन्धि कथितो, इमस्मिं ठाने पुब्बापरं कथितन्ति सुट्टु गहेत्वा । सुत्ते ओसारेतब्बानीति सुत्ते ओतारेतब्बानि । विनये सन्दस्सेतब्बानीति विनये संसन्देतब्बानि ।
एत्थ च सुत्तन्ति विनयो । यथाह - “ कत्थ पटिक्खित्तं ? सावत्थियं सुत्तविभङ्गे "ति ( चुळव० ४५७ ) | विनयोति खन्धको । यथाह - " विनयातिसारेति । एवं विनयपिटकम्पि
Jain Education International
139
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
