________________
२०८
दीघनिकायो-२
(२.८.३६६-३६६)
जिव्हाविनेय्यं रसंपाहं, देवानमिन्द, दुविधेन वदामि-- सेवितब्बम्पि, असेवितब्बम्पि । कायविद्येय्यं फोट्ठब्बंपाहं, देवानमिन्द, दुविधेन वदामि - सेवितब्बम्पि, असेवितब्बम्पि । मनोविज्ञेय्यं धम्मपाहं, देवानमिन्द, दुविधेन वदामि - सेवितब्बम्पि, असेवितब्बम्पी"ति ।
एवं वुत्ते, सक्को देवानमिन्दो भगवन्तं एतदवोच
__ "इमस्स खो अहं, भन्ते, भगवता सङित्तेन भासितस्स एवं वित्थारेन अत्थं आजानामि । यथारूपं, भन्ते, चक्खुवि य्यं रूपं सेवतो अकुसला धम्मा अभिवड्डन्ति, कुसला धम्मा परिहायन्ति, एवरूपं चक्खुवि य्यं रूपं न सेवितब्बं । यथारूपञ्च खो, भन्ते, चक्खुवि य्यं रूपं सेवतो अकुसला धम्मा परिहायन्ति, कुसला धम्मा अभिवड्डन्ति, एवरूपं चक्खुवि य्यं रूपं सेवितब्बं । यथारूपञ्च खो, भन्ते, सोतविद्येय्यं सर्वे सेवतो...पे०... घानविद्येय्यं गन्धं सेवतो... जिव्हाविनेय्यं रसं सेवतो... कायविनेय्यं फोहब्बं सेवतो... मनोविज्ञेय्यं धम्म सेवतो अकुसला धम्मा अभिवड्डन्ति, कुसला धम्मा परिहायन्ति, एवरूपो मनोविज्ञेय्यो धम्मो न सेवितब्बो । यथारूपञ्च खो, भन्ते, मनोविज्ञेय्यं धम्म सेवतो अकुसला धम्मा परिहायन्ति, कुसला धम्मा अभिवड्वन्ति, एवरूपो मनोविज्ञ्जय्यो धम्मो सेवितब्बो ।
"इमस्स खो मे, भन्ते, भगवता सवित्तेन भासितस्स एवं वित्थारेन अत्थं आजानतो तिण्णा मेत्थ कङ्घा विगता कथंकथा भगवतो पञ्हवेय्याकरणं सुत्वा'ति ।
३६६. इतिह सक्को देवानमिन्दो भगवतो भासितं अभिनन्दित्वा अनुमोदित्वा भगवन्तं उत्तरं पञ्हं अपुच्छि -
“सब्बेव नु खो, मारिस, समणब्राह्मणा एकन्तवादा एकन्तसीला एकन्तछन्दा एकन्तअज्झोसानाति ? “न खो, देवानमिन्द, सब्बे समणब्राह्मणा एकन्तवादा एकन्तसीला एकन्तछन्दा एकन्तअज्झोसाना''ति ।
“कस्मा पन, मारिस, न सब्बे समणब्राह्मणा एकन्तवादा एकन्तसीला एकन्तछन्दा एकन्तअज्झोसाना''ति ? “अनेकधातु नानाधातु खो, देवानमिन्द, लोको। तस्मिं अनेकधातुनानाधातुस्मिं लोके यं यदेव सत्ता धातुं अभिनिविसन्ति, तं तदेव थामसा
208
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org