________________
१२
१३
प्रश्नव्याकरण सुत्तं
गोसीसचंदणं विव सीयले सुगंधे य । हरयो विव समियभावे । उग्घसियसुणिम्मलं व आयंसमंडलतलं पागडभावेण सुद्धभावे ।
सोंडीरे कुंजरोव्व । वसभेव्व जायथामे । सीहेव्व जहा मियाहिवे होइ दुप्पधरिसे । सारयसलिलं व सुद्धहियए । भारंडे चेव अप्पमत्ते । खग्गिविसाणं व एगजाए । खाणुं चेव उड्ढकाए । सुण्णागारेव्व अपडिकम्मे । सुण्णागारावणस्संतो णिवायसरणप्पदीवज्झाणमिव णिप्पकंपे । जहा खुरो चेव एगधारे । जहा अही चेव एगदिट्ठी । आगासं चेव णिरालंबे । विहगे विव सव्वओ विप्पमुक्के । कयपरणिलए जहा चेव उरए । अप्पडिबद्धे अणिलोव्व । जीवोव्व अपडिहयगई । गामे गामे एगरायं णयरे णयरे य पंचरायं इज्जते य जिइंदिए जियपरीसहे णिब्भओ विऊ सच्चित्ताचित्तमीसगेहिं दव्वेहिं विरायं गए, संचयाओ विरए, मुत्ते, लहुए, णिरवकंखे जीवियमरणासविप्पमुक्के णिस्संधि णिव्वणं चरित्तं धीरे काएण फासयंते सययं अज्झप्पज्झा जुत्ते, णिहुए, एगे चरेज्ज धम्मं ।
इमं च परिग्गहवेरमण परिरक्खणट्टयाए पावयणं भगवया सुकहियं अत्तहियं पेच्चाभावियं आगमेसिभद्दं सुद्धं णेयाउयं अकुडिलं अणुत्तरं सव्वदुक्खपावाणं विउवसमणं ।
तस्स इमा पंच भावणाओ चरिमस्स वयस्स होंति परिग्गहवेरमण परिरक्ख णट्टयाए । पढमंसोइंदिएणं सोच्चा सद्दाई मणुण्णभद्दगाई । किं ते ? वरमुरय-मुइंग- पणव-दद्दुर-कच्छभि-वीणाविपंची-वल्लयि-वद्धीसग-सुघोस - णंदि-सूसरपरिवाइणी वंस तूणग-पव्वग तंती तल ताल तुडिय णिग्घोस गीय वाइयाई | णड-णट्टग-जल्लमल्लमुट्ठिगवेलंबग-कहगपवगलासग-आइक्खगलंखमंख-तूणइल्ल-तुंबवीणिय-तालायर-पकरणाणि य, बहूणि महुर-सरगीयसुस्सराई, कंचीमेहलाकलाव-पत्तरग-पहेरग-पायजालगघंटिय-खिंखिणि-रयणोरुजालिय-छुद्दिय-णेउर-चलण-मालियकणगणियलजालग भूसण सद्दाणि, लील चंकम्ममाणा - णुदीरियाई तरुणीजणहसिय-भणियकलरिभिय-मंजुलाइं गुण वयणाणि व बहूणि महुरजणभासियाइं अण्णेसु य एवमाइएसु सद्देसु मणुण्ण भद्दएसु ण तेसु समणेण सज्जियव्वं, ण रज्जियव्वं, ण गिज्झियव्वं, ण मुज्झियव्वं, ण विणिग्घायं आवज्जियव्वं, ण लुभियव्वं, ण तुसियव्वं, ण हसियव्वं, ण सई च मइं च तत्थ कुज्जा ।
पुणरवि सोइंदिएण सोच्चा सद्दाई अमणुण्णपावगाई । किं ते ? अक्कोस-फरुस-खिंसणअवमाणण-तज्जण-णिब्भंछण - दित्तवयण- तासण- उक्कूजिय- रण्ण-रडिय-कंदिय-णिग्घुट्ठरसियकलुण-विलवियाइं अण्णेसु य एवमाइएस सद्देसु अमणुण्ण-पावएसु ण तेसु समणेण रूसियव्वं, ण हीलियव्वं, ण निंदियव्वं, ण खिंसियव्वं, ण छिंदियव्वं, ण भिंदियव्वं, ण वहेयव्वं, ण दुगंछावत्तियाए लब्भा उप्पाएउं, एवं सोइंदिय भावणा भाविओ भवइ अंतरप्पा मणुण्णाऽमणुण्णसुब्भिदुब्भि-राग-दोसप्पणिहियप्पा साहू मणवयणकायगुत्ते संवुडे पणिहितिंदिए चरेज्ज धम्मं । बिइयं- चक्खुइंदिएण पासिय रुवाणि मणुण्णाई भद्दगाई, सचित्ताचित्तमीसगाई कट्ठे पोत्थे य चित्तकम्मे लेपकम्मे सेले य दंतकम्मे य पंचहिं वण्णेहिं अणेग संठाण संठियाइं गठिमवेढिमपूरिम-संघाइमाणि य मल्लाइं बहुविहाणि य अहियं णयणमणसुहयराई, वणसंडे पव्वए य गामागरणयराणि य खुद्दिय-पुक्खरिणि-वावी - दीहिय गुंजालिय- सरसरपंतिय-सायर-बिलपंतियखाइय-णई- सर-तलाग - वप्पिणी - फुल्लुप्पल-पठमपरिमंडियाभिरामे अणेगसउणगण-मिहुण
37