________________
प्रश्नव्याकरण सुत्तं
६
सच्चं वि य संजमस्स उवरोहकारगं किंचि ण वत्तव्वं, हिंसासावज्जसंपउत्तं भेयविकहकारगं अणत्थवायकलहकारगं अणज्जं अववाय-विवायसंपउत्तं वेलंब ओजधेज्जबहुलं णिल्लज्जं लोयगरहणिज्ज; दुद्दिढ़ दुस्सुयं अमुणियं अप्पणो थवणा परेसु जिंदा- ण तंसि मेहावी, ण तंसि धण्णो, ण तंसि पियधम्मो, ण तंसि कुलीणो, ण तंसि दाणवई, ण तंसि सूरो, ण तंसि पडिरूवो, ण तंसि लट्ठो, ण पंडिओ, ण तंसि बहुस्सुओ, ण वि य तंसि तवस्सी, ण यावि परलोयणिच्छयमई असि, सव्वकालं जाइ-कुल- रूव-वाहि-रोगेण वावि जं होइ वज्जणिज्जं दुहओ उवयारमइक्कंतं, एवं विहं सच्चं वि ण वत्तव्वं । अह केरिसगं पुणाई सच्चं तु भासियव्वं ? जं तं दव्वेहिं पज्जवेहि य गुणेहिं कम्मेहिं बहुविहेहिं सिप्पेहिं आगमेहि य णामक्खायणिवाय-उवसग्ग-तद्धिय- समास-संधि-पद-हेउ-जोगिय-उणाइ किरिया-विहाणधाउ-सर-विभत्ति-वण्णजयं तिकल्लं दसविहं पि सच्चं जह भणियं तह य कम्मुणा होइ ।
दुवालसविहा होइ भासा, वयणं वि य होइ सोलसविहं । एवं अरहंतमणण्णायं, संजएण कालम्मि य वत्तव्वं ॥ जणवय सम्मय ठवणा, नामे रूवे पडुच्चसच्चे य ।
ववहार भाव जोगे, दसमे ओवम्म सच्चे य || इमं च अलिय-पिसुण-फरुस-कड्य-चवलवयण-परिरक्खणट्ठयाए पावयणं भगवया सुकहियं अत्तहियं पेच्चाभावियं आगमेसिभदं सुद्धं णेयायउं अकुडिलं अणुत्तरं सव्वदुक्खपावाणं विउसमणं। तस्स इमा पंच भावणाओ बिइयस्स वयस्स अलियवयणस्स वेरमण परिरक्ख - णट्ठयाए | पढम-सोऊण संवरहूं परमटुं सुट्ट जाणिऊणं ण वेगियं ण तुरियं ण चवलं ण कडुयं ण फरुसं ण साहसं ण य परस्स पीडाकरं सावज्जं, सच्चं च हियं च मियं च गाहगं च सुद्धं संगयमकाहलं च समिक्खियं संजएण कालम्मि य वत्तव्वं । एवं अणुवीइसमिइजोगेण भाविओ भवइ अंतरप्पा संजय-कर-चरण-णयण-वयणो सूरो सच्चज्जवसंपण्णो । बिइयं-कोहो ण सेवियव्वो, कुद्धो चंडिक्किओ मणूसो अलियं भणेज्ज, पिसुणं भणेज्ज फरुसं भणेज्ज, अलियं पिसुणं फरुसं भणेज्ज, कलहं करिज्जा, वेरं करिज्जा, विकहं करिज्जा, कलहं वेरं विकहं करिज्जा, सच्चं हणेज्ज, सीलं हणेज्ज, विणयं हणेज्ज, सच्चं सीलं विणयं हणेज्ज, वेसो हवेज्ज, वत्) हवेज्ज, गम्मो हवेज्ज, वेसो वत्थं गम्मो हवेज्ज, एयं अण्णं च एवमाइयं भणेज्ज कोहग्गिसंपलित्तो तम्हा कोहो ण सेवियव्वो | एवं खंतीइ भाविओ भवइ अंतरप्पा संजयकर-चरण-णयण-वयणो सूरो सच्चज्जवसंपण्णो । तइयं-लोभो ण सेवियव्वो, लुद्धो लोलो भणेज्ज अलियं खेत्तस्स व वत्थुस्स व कएण | लुद्धो लोलो भणेज्ज अलियं, कित्तीए लोभस्स व कएण | लुद्धो लोलो भणेज्ज अलियं, इड्ढीए व सोक्खस्स व कएण | लुखो लोलो भणेज्ज अलियं भत्तस्स व पाणस्स व कएण | लुतो लोलो भणेज्ज अलियं, पीढस्स व फलगस्स व कएण । लुद्धो लोलो भणेज्ज अलियं सेज्जाए व संथारगस्स व कएण । लुतो लोलो भणेज्ज अलियं, वत्थस्स व पत्तस्स व कएण । लुतो लोलो