________________
भगवई सुत्त णियए सासए अक्खए अव्वए अवट्ठिए णिच्चे, णत्थि पुण से अंते । भावओ णं लोए अणंत वण्णपज्जवा अणंता गंध-रस-फासपज्जवा, अणंता संठाणपज्जवा, अणंता गुरुय-लहुयपज्जवा अणंता अगरुयलयपज्जवा, णत्थि पुण से अंते । से त्तं खंदया ! दव्वाओ लोए सअंते, खेत्तओ लोए सअंते, कालओ लोए अणंते, भावओ लोए अणंते । जे वि य ते खंदया ! जाव किं सअंते जीवे, अणंते जीवे ? तस्स वि य णं अयमद्वे- एवं खल जाव दव्वओ णं एगे जीवे सअंते । खेत्तओ णं जीवे असंखेज्ज पएसिए, असंखेज्जपएसोगाढे, अत्थि पुण से अंते । कालओ णं जीवे ण कयाइ ण आसी जाव णिच्चे, णत्थि पुण से अंते । भावओ णं जीवे अणंता णाणपज्जवा, अणंता दंसणपज्जवा, अणंता चारित्तपज्जवा, अणंता अगरुलयपज्जवा, णत्थि पुण से अंते । से तं खंदया ! दव्वाओ जीवे सअंते, खेत्तओ जीवे सअंते, कालओ जीवे अणंते, भावओ जीवे अणंते ।
जे वि य ते खंदया ! इमेयारूवे चिंतिए जाव किं सअंता सिद्धि, अणंता सिद्धी ? तस्स वि य णं अयमढे- एवं खलु मए खंदया ! चउव्विहा सिद्धी पण्णत्ता । तं जहा- दव्वओ, खेत्तओ, कालओ, भावओ। दव्वओ णं एगा सिद्धी सअंता । खेत्तओ णं सिद्धी पणयालीसं जोयणसयसहस्साई आयामविक्खंभेणं एगा जोयणकोडी बायालीसं च जोयणसय- सहस्साइं तीसं च जोयणसहस्साइं दोणि य अउणापण्ण जोयणसए किंचि विसेसाहिए परिक्खेवेणं, अत्थि पुण से अंते । कालओ णं सिद्धी ण कयाइ ण आसी जाव णिच्चे अत्थि पण से अंते | भावओ य जहा लोयस्स तहा भाणियव्वा । से तं खंदया ! दव्वओ सिद्धी सअंता, खेत्तओ सिद्धी सअंता, कालओ सिद्धी अणंता, भावओ सिद्धी अणंता ।
जे वि य ते खंदया ! जाव किं सअंते सिद्धे, अणंते सिद्ध ? तं चेव जाव दव्वओ णं एगे सिद्धे सअंते । खेत्तओ णं सिद्धे असंखेज्जपएसिए, असंखेज्जपएसोगाढे अत्थि पुण से अंते । कालओ णं सिद्ध सादिए अपज्जवसिए, णत्थि पुण से अंते। भावओ णं सिद्धे अणंता णाणपज्जवा, अणंता दंसणपज्जवा, अणंता अगुरुयलयपज्जवा, पत्थि पुण से अंते । से तं खंदया ! दव्वओ णं सिद्धे सअंते, खेत्तओ णं सिद्धे सअंते, कालओ णं सिद्धे अणंते, भावओ णं सिद्धे अणंते ।
जे वि य ते खंदया ! इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए जाव समुप्पज्जित्था केण वा मरणेणं मरमाणे जीवे वड्ढइ वा हायइ वा ? तस्स वि य णं अयमढे एवं खलु खंदया ! मए दुविहे मरणे पण्णत्ते, तं जहा- बालमरणे य पंडियमरणे य । से किं तं बालमरणे ? बालमरणे दुवालसविहे पण्णत्ते । तं जहा- वलयमरणे, वसट्टमरणे, अंतोसल्लमरणे, तब्भवमरणे, गिरिपडणे, तरुपडणे, जलप्पवेसे, जलणप्पवेसे, विसभक्खणे, सत्थोवाडणे, वेहाणसे, गिद्धपुढे। इच्चेएणं खंदया! दुवालसविहेणं बालमरणेणं मरमाणे जीवे अणंतेहिं णेरइय-भवग्गहणेहिं अप्पाणं संजोएइ, तिरिय-मणुय-देव जाव अणाइयं च णं अणवदग्गं चाउरंतं संसारकंत परियट्टइ । से त्तं मरमाणे वडढइ। से तं बालमरणे ।
46