________________
[ ]
१०
११
भगवई सुत्त
भगवं ! तत्थ णं जे से वत्थे कद्दमरागरत्ते, से णं वत्थे दुद्धोयतराए चेव, दुवामतराए चेव, दुप्परिकम्मतराए चेव । एवामेव गोयमा ! णेरइयाणं पावाई कम्माइं गाढीकयाइं, चिक्कणीकयाइं सिलिट्ठीकयाइं, खिलीभूयाइं भवंति । संपगाढं पि य णं ते वेयणं वेएमाणा णो महाणिज्जरा, णो महापज्जवसाणा भवंति ।
अदुत्तरं च णं गोयमा ! से जहा वा केइ पुरिसे अहिगरणिं आउडेमाणे महया महया सद्देणं, महया महया घोसेणं, महया महया परंपराघाएणं णो संचाएइ तीसे अहिगरणीए केइ अहाबायरे पोग्गले परिसाडित्तए । एवामेव गोयमा ! णेरइयाणं पावाइं कम्माई गाढीकयाइं जाव णो महापज्जवसाणाइं भवंति।
भगवं ! तत्थ जे से वत्थे खंजणरागरत्ते से णं वत्थे सुद्धोयतराए चेव, सुवामतराए चेव, सुपरिकम्मतराए चेव; एवामेव गोयमा ! समणाणं णिग्गंथाणं अहाबायराई कम्माई सिढिलीकयाइं, णिट्ठियाई कडाई, विप्परिणामियाइं खिप्पामेव विद्धत्थाइं भवंति । जावइयं तावइयं पिणं ते वेयणं वेएमाणा महाणिज्जरा, महापज्जवसाणा भवंति ।
से जहा णामए केइ पुरिसे सुक्कं तणहत्थयं जायतेयंसि पक्खिवेज्जा, से णूणं गोयमा! से सुक्के तणहत्थए जायतेयंसि पक्खित्ते समाणे खिप्पामेव मसमसा - विज्जइ ? हंता, समसाविज्जइ । एवामेव गोयमा ! समणाणं णिग्गंथाणं अहाबायराई कम्माई जाव महापज्जवसाणा भवंति ।
अदुत्तरं च णं गोयमा ! से जहा णामए केइ पुरिसे तत्तंसि अयकवल्लंसि उदगबिंदु पक्खिवेज्जा; से णूणं गोयमा ! से उदगबिंदु तत्तंसि अयकवल्लंसि पक्खित्ते समाणे खिप्पामेव विद्धंसमागच्छइ ? हंता, विद्धंसमागच्छइ । एवामेव गोयमा ! समणाणं णिग्गंथाणं जाव महापज्जवसाणा भवंति । से तेणद्वेणं जे महावेयणे से महाणिज्जरे जाव से सेए जे पसत्थ णिज्जराए ।
कइविहे णं भंते ! करणे पण्णत्ते ?
गोयमा ! चउव्विहे करणे पण्णत्ते, तं जहा- मणकरणे, वइकरणे, कायकरणे, कम्मकरणे ।
रइयाणं भंते! कइविहे करणे पण्णत्ते ?
गोयमा ! चउव्विहे पण्णत्ते, तं जहा- मणकरणे वइकरणे कायकरणे कम्मकरणे ।
एवं पंचिंदियाणं सव्वेसिं चउव्विहे करणे । एगिंदियाणं दुविहे - कायकरणे य कम्मकरणे य । विगलिंदियाणं तिविहे वइकरणे कायकरणे कम्मकरणे ।
णेरड्या णं भंते ! किं करणओ असायं वेयणं वेयंति, अकरणओ असायं वेयणं वेयंति?
गोयमा ! णेरड्या णं करणओ असायं वेयणं वेयंति, णो अकरणओ असायं वेयणं वेयंति । सेकेणणं भंते! एवं ?
127