________________
सूत्रम् - १-१६]
प्राकृतप्रबोधः
भ्यसः त्तो-दो-दु-हिंतो- सुंतो ॥ ३.९ ॥
एत्वम् ॥
सर्वत्र भ्यसि वेति दीर्घः, भिस्भ्यस् वच्छत्तो । ह्रस्वः सं० ॥ ३.९ ॥
इसः स्सः ॥ ३.१० ॥
[ पेम्मस्स ] । प्रेमन् । तैलादौ ॥
[ सीअलत्तणं ] शैत्यमित्यर्थकथनम् । प्रकृतिस्तु शीतलत्वम् । त्वस्य डिमात्तणौ वा
॥ ३.१० ॥
डे-म्मि ङेः ॥ ३.११ ॥
जस् - शस् - ङसि -तो- दो- द्वामि दीर्घः ॥ ३.१२ ॥ भ्यसि वा ॥ ३.१३ ॥
टाण- शस्येत् ॥ ३.१४ ॥
८७
[ अप्पणा, अप्पणिआ, अप्पणइआ ] । आत्मन् । टा । पुंस्यन इत्यतिदेशात् टा णा वा । आत्मनष्टो णिआणइआ ॥ ३.१४ ॥
भिस्-भ्यस्-सुपि ॥ ३.१५ ॥
इदुतो दीर्घः ॥ ३.१६ ॥
शेषेऽदन्तवदिति न्यायात् – इदुदन्तादिर्तिं भिसो हि[ हिँ]हिमित्यादयः ॥
-
ठिअं' । स्थष्ठाथक्कचिट्ठनिरप्पाः । ते स्वरादनतो वा । क्ते - इ । लुगित्यालुक् ।
[ दिअभूमिसु ] । द्विजभूमिषु । द्विजा - ब्राह्मणा एव सुकृतबीजप्ररोहहेतुत्वाद् भूमय इव तासु ॥
[ दाणजलोल्लिआई ] | दानजल - आर्द्रितानि । उदोद् वार्द्रे । लुगिति लकारा - ऽकारलुक् । हरिद्रादौ लः । तैलादौ - द्वित्वम् ॥
[ गिरिं ] । गिरि । अम् । शेषेऽदन्तवद् न्यायात् अमोऽस्य ॥ ३.१६ ॥
१. (भिसो हिहिँहिमित्यादिषु 'अत:' इत्येव नियमः । तत्र 'अत: ' स्थाने 'इदुदन्ता' दिति शेषेऽदन्तवदित्यनेन स्थाप्यते इतीह भावः ।) २. ठियं ग. । ३. (स्था + क्तठाक्ठाअ + क्तठाइ क्तठि + क्त इतीह प्रक्रिया । )
ठिअं