________________
विमल
जैन साहित्य संशोधक
[ भाग १ हेमसूरिपदपङ्कजहंसैः श्रीमहेन्द्रमुनिपैः श्रुतमेतत् । वर्द्धमान गुणचन्द्र-गणिभ्यां साकमाकलितशास्त्ररहस्यैः ॥ यावत्रिहताखिलसन्तमसो नभसि चकास्तो रविचन्द्रमसौ। तावत-हेमकुमारचरित्रं साधुजनो वाचयतु पवित्रम् ॥
विमलमतिसुधाचिर्नेमिनागाङ्गजन्माऽभवदभयकुमारः श्रावकः श्रेष्ठिमुख्यः।
अथ निजकरपद्यप्राप्तधर्मार्थपद्मा विजितपदकपद्मा तस्य पनाति पत्नी ।। तत्पुत्रा गुणिनोऽभवन् भुवि हरिश्चन्द्रादयो विश्रुताः श्रीदेवीप्रमुखाश्च धर्मधिषणापात्राणि तत्पुत्रिकाः। तत्प्रीत्यर्थमिदं व्यधायि तदुपट्टरागच्छष्टात्मभि (?)-भूयिष्ठानि च पुस्तकानि ............ सोऽलेखयत् ।। शशिजलधिसूर्यवर्षे शुचिमासे रविदिने सिताष्टम्याम् । जिनधर्मप्रतिबोधः क्लप्तोऽयं गुजरेन्द्रपुरे । प्रस्तावपञ्चकेऽप्यत्राष्टौ सहस्राण्यनुटुभाम् । एकैकाक्षरसंख्यातान्यधिकान्यष्टभिः शतैः॥
संवत् १४५८ वर्षे द्वितीयभाद्रपद शुदि ४ तिया शुक्रदिने श्रीस्तंभतीर्थे बृहद्ध ( वृद्ध ) पौषधशालायां भट्ट. श्रीजयतिलकसरीणां उपदेशेन श्रीकुमारपालप्रतिबाघपुस्तकं लिखितमिदं ॥ कायस्थ ज्ञातीयमहं मंडलिकपुत तालिखितं ।। चिरं
। उ० श्रीजयप्रभगणिसष्य ( शिष्य ) उ• श्रीजयमंदिरगणि सष्य (शिष्य ) भट्टा० श्रीकल्याणरत्नसूरिगुरुभ्यो नमः पं० व (वि) द्यारत्नगणि ।
सोमप्रभाचार्य रचित शतार्थवृत्तकाव्यनी टीकाना प्रारंभमां नीचे प्रमाणे ५ श्लोको आपघामां आ· व्या छे जेमा १०० अर्थोनी अनुक्रमणिका आपवामां आवी छे.
अत्र स्तुताश्चतुर्विंशतिजिना : सिद्ध-सूर्य उपाध्यायाः । मुनि-पुण्डरीक-गौतम-सुधर्म-पञ्चव्रती-समयाः ।। ध्रुतदेवी-पुरुषार्थाः विधि-नारद-देव-विष्ण-बलभद्राः । श्रीः पद्युम्नश्चक शख-शिव-गिरिसुता-स्कन्दाः ।। हेरम्बः कैलाशो ग्रह-दिक्पाला जयन्त-घन-मदिराः । कनका-ऽधि-सिंह-हय-करि-सरोज-भुजगाः शुकोऽरण्यम्।। मानसरो--ऽस्त्र-वैद्या-ऽनिळसुत-पत्नी-महा-गुरुचतुष्कम् । जयसिंह-कुमारनृपाः जयदेवो मूलराजश्च ॥ श्रीसिद्धपालकवि रजितदेवसूरि-गुरुर्विजयसिंहः । तच्छिष्यः सोमप्रभसूरिश्च शतार्थवृत्तकविः ।।
शतार्थवृत्तनी वृत्तिना अंतमा सोमप्रभाचार्यना पिताविगेरेना उल्लेखवाला जे श्लोको आप्या छे ते नीचे प्रमाणे छे.स एव शिष्यः स्वरुतः कवित्वगुरोगरिम्ना जितकाञ्चनाः। गृहस्थभावा-ऽन्वयकीर्तनेन व्यनक्ति भक्ति पुनरुक्तमेताम् ।। प्राग्वाटान्वयनीरराशिरजनीजानिर्जिना परः संजातो जिनदेव इत्यभिधया चूडामणिमन्त्रिणाम् । यस्यौदार्य-विवेक-विक्रम-दया-दाक्षिण्य-पुण्यैर्गुणैः। साम्यं लब्धुमहर्निश जगदपि क्लिश्यन्न विधाम्यति॥
तस्याऽऽत्मजः सुजनमण्डलमौलिरत्नमुज्जृम्भितेन्द्रियजयोऽजान सर्वदेवः । एकस्थसर्वगुणनिर्मितकौतुकेन धात्रा रुतोऽयमिति यः प्रथितः पृथिव्याम् ।। सूनुस्तस्य प्रथमकमलादर्पण: पुण्यकामः कौमारेऽपि स्मरमदजयी जैनदीक्षा प्रपन्नः। विश्वेस्याऽपि श्रुतजलनिधः पारमासाद्य जज्ञे श्रीमान् सोमप्रभ इति लसत्कीर्तिराचार्यवर्यः।। यो गृणाति समश्रुतं वहति यस्तोद्भुतं पाटवं काव्यं यस्त्वरितं करोति तनुते यः पावनी देशनाम् । योऽवघ्नात् सुमतेश्चरित्र + + भट्टाः सूक्तिपङ्क्तिपरां श्रीसोमप्रभसूरिरेष वृत्ते शतार्थे व्यधान् ।।
Aho! Shrutgyanam