________________
श्री त्रिभंगी सार जी
श्री तारण तरण अध्यात्मवाणी जी
सार मत
___
श्री त्रिभंगी सार जी
मंगलाचरण नमस्कृतं महावीरं, भवोद्भय विनासनं । त्रिभंगी दलं प्रोक्तं च, आस्रव निरोध कारनं ॥ १ ॥ आबु कर्म का बंध विभाग में - त्रिभंगी दल अस्मूह, जिन उक्तं जिनागमं । आयु त्रिभागं कृत्वा, त्रिभंगी त्रिति अस्तितं ॥ २ ॥ आयुयं जिनं उक्तं, वर्ष षष्टानि निस्चयं । भव्यात्मा हृदये चिंते, त्रिभंगी दल स्मृतं ॥ ३ ॥ तस्यास्ति त्रिविधि क्रित्वा, दसास्ति त्रितिय उच्यते । मुहूर्तं जिनं प्रोक्तं, तस्यास्ति समयं त्रियं ॥ ४ ॥ त्रिभंगी प्रवेसं प्रोक्तं, समयादि त्रितिय स्तितं । भव्यात्मा चिंतनं भावं, सुद्धात्मा सुद्धं परं ॥ ५ ॥ १०८ जीवाधिकरणत्रिभंगी प्रवेसं प्रोक्तं, भावं सय अठोत्तरं । मिथ्यात मय सम्पून, रागादि मल पूरितं ॥ ६ ॥ सम्यक्दर्शन की भावना आम्रव निरोधक हैत्रिभंगी निरोधनं क्रित्वा, संमिक्तं सुद्ध भावना । भव्यात्मा चेतना रूपं, संमिक् दर्सनमुत्तमं ॥ ७ ॥
प्रथम अध्याय
त्रिभंगी प्रवेस भाव (१) सुभ, असुभ, मिस्र - तीन भाव सुहस्य भावनं क्रित्वा, असुहं भाव तिस्टते । मिस्र भावं च मिथ्यात्वं, त्रिभंगी दल संजुतं ॥ ८ ॥ (२) मन, वचन, काय - तीन भाव मनस्य चिंतनं क्रित्वा, वचनं विपरीत उच्यते । कर्मनं क्रित मिथ्यात्वं, त्रिभंगी दल स्मृतं ॥ ९ ॥ (३) क्रित, कारित, अनुमति - तीन भाव क्रितं असुद्ध कर्मस्य, कारितं तस्य उच्यते । अनुमति तस्य उत्पाद्यंते, त्रिभंगी दल उच्यते ॥ १० (४) कुमति, कमति, कअबधि-तीन भाव कुन्यानं त्रिविधि प्रोक्तं, जिह्वा अग्रेन तिस्टते । छाया त्रि उर्वकारं, मिथ्या दिस्टि तत्परा ॥ ११ ॥ कुमतिं क्रित्वा मिथ्यात्वं, कुश्रुतं तस्य पस्यते । कुअवधि तस्य दिस्टंते, मिथ्या माया विमोहितं ॥ १२ ॥ (६) आर्त, रौद्र, मिन-तीन भाव आर्त ध्यान रतो भावं, रौद्र ध्यान समं जुतं । मिस्रस्य राग मयं मिथ्या, त्रिभंगी नरयं पतं ॥ १३ ॥ (६) मिथ्यात, समय मिथ्यात, समय प्रकृति मिथ्या - तीन भाव मिथ्या समयं च संपून, समय मिथ्या प्रकासए । अनितं नितं जानंति, प्रकृति मिथ्या निगोदयं ॥ १४ ॥
(१२२