Kaharayana Koso

SR No.: 009701
Original Sutra Author: Devbhadracharya
Author: Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha
Publication Year: 1944
Total Pages: 393
Language: Sanskrit
Classification: Dictionary
File Size: 30 MB

Page 7

प्रस्तावना।
कथारत्नकोशनी
उल्लेख ए पट्टावलीओमा देखातो नथी. एटले आचार्य श्रीदेवभद्रसूरि विषेनी खास हकीकत आपणे एमनी पोतानी कृतिओ आदि उपरथी ज तारववानी रहे छे.
आचार्य श्रीदेवभद्रसूरिना विषयमा तेमनी जन्मभूमि, जन्मसंवत् , ज्ञाति, माता-पिता, दीक्षासंवत् , आचार्यपदसंवत् आदिने लगती कशीये नोंध हजु सुधी क्योय जोवामां आवी नथी. तेम छतां तेमणे पोते रचेला महावीरचरित्र (जे वि. सं. ११३९ मां आचार्यपदारूढ थवा पहेला गुणचंद्रनामावस्थामा रच्यु छे), कथारत्नकोश (जे वि. सं. ११५८ मां रचाएलो छे) अने पार्श्वनाथचरित्र(जे वि. सं. ११६८ मां रचेलु छे)नी प्रशस्तिओमांधी तेमना विषेनी केटलीक महत्त्वनी माहिती आपणने मळी रहे छे; एटले सौ पहेला आपणे उपरोक्त प्रणे य प्रन्थोनी प्रशस्तिओना उपयोगी अंशने जोई लईए
" अइसयगुणरयणनिही मिच्नछत्ततमधलोयदिणनाहो । दुरुच्छारियवइरो बरसामी समुप्पनो ॥ ४७ ॥ साहार तस्स चंदे कुलम्मि निप्पडिमपसमकुलभवणं । आसि सिरिवद्धमाणो मुणिनादो संजमनिहि ब्व ॥ ४८ ॥
मुणिवइणो तस्स हरट्टऽहाससियजसपसाहियासस्स । आसि दुवे बरसीसा जयपयडा सूर-ससिणो व्च ॥ ५० ॥ भवजलहिवीइसंभंतभवियसंताणतारणसमत्थो । बोहित्थो ब्ब महत्थो सिरिसूरिजिणेसरो पढमो ।। ५१ ॥ __ अन्नो य पुनिमायंदसुंदरो बुद्धिसागरो सूरी । निम्मबियपवरवागरण-छंदसरथो पसस्थमई ।। ५३ ॥ पगंतवायविलसिरपरवाइकुरंगभंगसीहाणं । तेसिं सीसो जिणचंदसूरिनामो समुप्पन्नो ॥ ५४॥ संवेगरंगसाला न केवलं कवधिरयणा जेणं । भग्वजणविम्हयकरी बिदिया संजमपवित्ती वि ।। ५५ ॥
॥
६
॥
AAKAASA-SAMACANARASEARSASSASARAKASACARA-CA
KARNARASRAERAKAARAKAASASARA%A4%
A
आगममा साडात्रण करोड कथाओ अने तेटली ज उपकथाओ बगेरे होवार्नु कहेलुं छे. ए जोतां जैन परंपरामा धर्मकथानुं साहित्य केटलं विपुल हतुं ए सहजमा ज कल्पी शकाय तेम छे. धर्मकथाओमां पण युद्ध, खेती, वणज, कळाओ, शिल्पो, ललितकळाओ, धातुवादो वगेरेनुं वर्णन आवे छे; परंतु धर्म प्रधान स्थाने होय अने बाकी बधुं आनुषंगिक रीते धर्मर्नु पोषक होय. एज रीते अर्थकथा अने कामकथामां पण धर्मनु वर्णन न ज आये एम नहि, पण अर्थ अने काम एमां प्रधान होय; एज दृष्टिए ते ते कथाने तेवांतेवा नामो अपाएला छे. प्रस्तुत कथारत्नकोश, धर्मकथाओनो महान् पंथ छे. तेमां उपर कह्या प्रमाणे अर्थकथा अने कामकथानुं प्रासंगिक निरूपण होबा छतां, धर्म प्रधानस्थाने होई तेने धर्मकथानो ग्रंथ गणवामां कशोय बाध नथी, आवी कथाओमां कथाओगें वस्तु दिव्य होय छे, मानव्य होय छे अने दिव्यमानव्य पण होय छे. कथारत्नकोशनी धर्मकथाओगें वस्तु प्रधानपणे मानव्य छ अने क्वचित् दिव्यमानव्य पण छे. ४ कथारत्नकोशग्रंथनो परिचय
प्रस्तुत ग्रंथ प्राकृत भाषामा गद्य-पद्यरूपे अतिप्रासादिक सालंकार रचनाथी रचाएलो अने अनुमान साडाअगीआर हजार श्लोकप्रमाण छे. बहु नानी नहि, बहु मोटी पण नहि, छतां संक्षिप्त कही शकाय तेवी मौलिक पचास कथाओना संग्रहरूप आकृति छे. प्रस्तुत ग्रंथ मुख्यत्वे प्राकृत भाषामां रचायलो होवा छतां तेमां प्रसंगोपात संस्कृत अने अपभ्रंश भाषानो उपयोग पण ग्रंथकारे करेलो छे; खास करी दरेक कथाना उपसंहारमा उपदेश तरीके जे चार श्लोको अने पुष्पिका आपवामां आव्यां छे ए तो संस्कृत भाषामा जछे. आ ग्रंथमा सम्यक्त्व आदि तेत्रीस सामान्य गुणो अने पांच अणुव्रत आदि सत्तर विशेष गुणोने लगती
ASAKASE