________________
२८८
ઉત્તમા
પાઠ ૧૨
૧૮વિકાર અર્થમાં ષષ્ઠયન્ત નામથી પૂર્વે કહ્યા પ્રમાણે અન્ પ્રત્યય થાય છે. દ્રવ્યની બીજી અવસ્થા, વિકાર કહેવાય છે. अश्मनो विकारः आश्मनः । आश्मः पाठ १८, नियम १४ भश्मनो भाश्मनः । मृतिकाया मार्तिकः । विकारे ६।२।३०
१८ विहार अने अवयव अर्थभां प्राणिन्, औषधि, जने વૃક્ષ વાચિ ષષ્ઠયન્ત નામથી પૂર્વે કહ્યા પ્રમાણે અણ્ થાય छे. प्राणि- कापोतं सक्थि । कापोतं मांसम् । मायूरं सक्थि । मायूरं मांसम् ।
औषधि - दौर्वं काण्डम् । दौर्वं भस्म । दूर्वा धरो वृक्ष - कारीरं काण्डम् । कारीरं भस्म । प्राण्यौषधि - वृक्षेभ्योऽवयवे च ६।२।३१
सहींथी सागण - प्राणि, औषधि भने वृक्ष वाथि शब्दोथी વિકાર અને અવયવ એ બે અર્થોમાં અને બીજા શબ્દોથી ફક્ત વિકાર અર્થમાં જ પ્રત્યય થાય છે, એમ જાણવું. ૨૦પુ અને નતુ શબ્દથી ગદ્ થાય છે. અને ૫ આગમ થાય छे. त्रपुणो विकारः त्रापुषम् । जतुनो विकारः जातुषम् । त्रपु - जतो र्षोन्तश्च ६।२।३३
|| पयस् नेदु शब्दथी य थाय छे. पयस्यम् । द्रव्यम् । ||| दुशब्दथी भान अर्थभां वय प्रत्यय थाय छे. दो दरुणो विकारो द्रुवयं मानम् ।
पयो -द्रो यः ६।२।३५ द्रोः वयः ६।२।४३ ૨૧ભક્ષ્ય અને આચ્છાદન વર્જીત -
(१) नामथी मयट् विहस्ये थाय छे. भस्मनो विकारः भस्ममयम् भास्मनम् । अश्मनः विकारः आश्ममयम्