________________
श्रीविचाररत्नाकरेऽपरतटे प्रथमस्तरङ्गः]
२४७ उव्वत्तति परावत्तति वा आउंचति पसारति वा तत्तिया चउलहू । अह गहियं झुसिर त्ति परिच्चयति तो अहिगरणं न य झुसिरतणेसु पडिलेहणा सुज्झति सेसा पणगा अप्पडिलेहिय चम्मपणगं च एतेसु गहणेसु चउलहू धुवा य संजमविराहणा आयविराहणा जहासंभवा जम्हा एते दोसा तम्हा पोत्थगादिझुसिरा ण कप्पंति घेत्तुं । ॥१५॥ चोदग आह–'दिट्ठस' गाहा, चोदगो भणति-अम्हमुवगतं सलोमे चम्मे दिट्ठा दोसा तं मा कप्पतु अच्छतु आवण्णं, निल्लोमं कप्पतु । आयरितो भणति-निलोमं गेण्हंतस्स चउगुरुगा चिटुंतस्स णिसियंतस्स तुयटुंतस्स तिसु वि चउगुरुगा कालतवविसेसिता तत्थ पडिलेहा ण सुज्झति निल्लोमे कुंथुमादिया य तसा संमुच्छंति । तं च सुकुमारं इत्थीफासतुल्लं तत्थ भुत्तभोगीणं सतिकरणं भवति, अभुत्तभोगीणं च इत्थीफासे कोउयं जणेति ॥१६॥ इदमेवात्थमाह-'भुत्तस्स' गाहा, जदि ताव अचेयणे अयं एरिसो सुहफासो 'इयर'त्ति सचेयणे इत्थीसरीरे सागारिये वा किमित्यतिशयो भवेत् , द्रष्टव्यः । यस्मादेते दोषा तम्हा निल्लोमं पि न घेतव्वं ॥१७॥ जइ अववादतो चम्मं गेण्हति तदा पुव्वं सलोमं तत्थिमं । 'बितियपद' गाहा, 'गिलाणे वुड्डे'त्ति ॥१८॥ अस्य व्याख्या-'संथारटु' गाहा, गिलाणस्स अत्थुरणट्ठा घेप्पति तं च अमिलादि अजिणं वुड्डअसहबालाण वि कारणे अत्थुरणट्ठा एमेव घेप्पति ॥१९॥ 'तद्दिवस-भुत्तजयणाए'त्ति । अस्य व्याख्या 'कुंभारलोह' गाहा, कुंभारादिया तत्थ दिवसतो य चेट्ठाकम्मं करेंति । तम्मि तद्दिवसं परिभुंजमाणे तसादिया पाणा ण हवंति तद्दिवसंते उट्टितेसु तेसु तं पडिहारियं गिण्हंति रातो अत्थुरित्ता पातोपभाए पच्चप्पिणंति एस गहणपरिभोगजयणा ॥२०॥ इयाणिं अलोमस्साववादो–'निल्लोम' पच्छद्धं निल्लोमं सलोमाभावे गिलाणादि अत्थुरणट्ठा घेप्पंति । तेल्लेण वा मक्खणट्ठा कुलागादिवासेसु वा घट्टेसु वा अत्थुरणट्ठा भिन्नकुट्ठिपरिहाणत्थुरणट्ठा वा अरिसासु वा सवंतीसु उवसेणट्ठा गिण्हंति । अस्यैव व्याख्या-'जह कारणे' गाहा, 'इयरं'ति अ(स)लोमं आगाढे-कारणे तं अलोमं काउं अप्पणो झुसिरपरिभोगट्ठाणेसु पच्छाणुपुव्वीते ताव गहेयव्वं जाव पोत्थगो त्ति ॥२१॥ अलोमगहणकारणाणं वक्खाणं इमं । 'अवताण' गाहा, गतार्था ॥२२॥ भिन्नकुट्ठारिसासु अलोमचम्मगहणं च इमेण कारणेण ण घेप्पति'सोणित' गाहा, कच्छू–पामा किडिभं-कुट्ठभेदो सरीरेगदेसे भवति छप्पदातो वा जस्स अतीव संमुच्छंति स निल्लोमपरिहाणं गेण्हति एवमादिकारणेहिं निल्लोमं घेप्पति ॥२३॥
१. कुल्लगादिपासेसु प्र.।
D:\ratan.pm5\5th proof