________________
( १७६) व्यतिरेकमाह
पल्लवियाय छिमाविसम विवत्रिया निंदारेहा ।
हलिद्दकुडियविवमनीला रुक्खाय अइतणुया ॥ ५९ ।। पल्लविया इति । पल्लवितच छिन्ना विषमाविवर्णा रेखा निन्दिता हारिद्रा, स्फुटिता, विवर्णा नीला रूक्षाचातितनुका ॥ ५९॥ तत् फलमाह
पल्लविएसुकिलेसो छिन्नासुय पावण्ह महादुःख ।
विरलाविवनंधणं नायधण नथिविसमासु ॥६॥ पल्लविए इति । विरलान्तः छिद्रवती विबन्धने धनं दत्ते हस्ते धनं नतिटतीत्यर्थः । विरलाघणव्वयकरी इत्यपि क्वचित्पाठः। नीचरीत्या धनं वाकुलजातिलोपाद्वा धनं विषमासु वक्ररेखासु नास्ति धनमिति ॥ ६० ॥
हलिद्दा सुप चोरघणं कुडियविवन्ना सुवघणं मुइयं
नीलासुय रुखासुय सोगोय समाहिं बहुभोगो ॥ ६१ ॥ हलिदासु इति । हरिद्रासु पीतरेखासु चौर्याद्धनं स्फुटितासु विवर्णासु श्यामासु रेखासुबन्धनं बंदिस्थानं नरः कारागारं भुक्ते नीलासु रुक्षासु रेखासु शोकः समाभिः, अवक्राभि लेखाभिर्बहुभोगः ॥ ६१ ॥ लेखा नियमं सामान्यतः प्राह
मुख्या रेखा इमास्तिस्रः सहिता उर्दू रेखया ।
रेखा चतुष्टयमिदं प्रकीर्णकमतः परम् ॥ ६२ ॥ मुख्या इति । इमागोत्र १ धन २ आयु ३ लक्षणास्तिस्त्रोरेखा मुख्याः प्रायः सर्वेषां तद्भावात् ऊर्द्धवरेखया चतुर्थ्या युक्तायदा तदा लेखा चतुष्टय. अत्र पञ्चाप्यूद्ध रेखास्याभान्यतर-एकत्वेन गृहीता इति अतः परं योरेखाविद्या १ सुत २ भाग्य ३ यशः ४ स्त्री ५ वाहन ६ मित्र ७ मृत्यु ८ राज्य ९ मातृ १० व्ययादिप्रकीर्ण करूपास्तासां चतसृणां विवरणरूपास्युः यद्यपि धनरेखया, ऊर्द्धवलेखापिप्रकीर्णकरूपस्थात्तथा राज्यविभूतेर्लक्षणतया. तस्यापि मुख्यत्मेव ॥ ६३ ॥
"Aho Shrutgyanam"
