________________
(१३९) जातिवस्तु क्यः प्रभृतिवत् केचिदश्चिन्यादिनक्षत्रचक्रेणैव दिशा माहुरिति ॥२२॥
अथ भूतपञ्चकमेव तच्च पञ्चकस्थानं तथाचाङ्गुष्ठे व्योममूर्ख गमित्युक्तत्वात्, मेरौ प्राच्यां तु लभ्यते तथा पवने व्योम्न नाप्यते इत्यनयोविरोधा इत्याशङ्क्याह
याम्यायाः स्पर्शनेनैव स्थानपञ्चकमिष्यते । पृथिव्याञ्च जले नष्टं प्राप्यते नापि यत्नतः ॥२३॥ शेषमानं तु दहने पवने व्याम्नि नाप्यते ।
एवं तत्चात्तथा लग्नामष्टा प्राप्तिर्विचार्थते ॥ २४ ॥ यामेति । वस्तुनिगते सति लाभनिर्णयाय अङ्गुलिस्पर्शः कार्यः यामङ्-- लीस्पृष्टा तस्याः तर्जनी पृथ्वीमध्येति प्रागुक्तमभूत व्यवस्थानुसारेण यत्तत्वं तत् प्रभाते लब्योदयं ज्ञेयं ततोऽनुक्रमात् घटी एक प्रमाण तया हस्तस्पर्शसमये मत्तत्वं प्राप्तं तत् फलं वाच्यं क्रमस्त्वेवं नरपति ग्रन्थे
एकैकस्य कलाः पञ्च क्रमेणैवोदयन्ति ताः । पृथिव्यापस्तथा तेजो वायुराकाशमेव च ॥ १॥ मध्ये पृथ्वी अधश्चापः ऊर्च वहति चानलः । तिर्यग वायु प्रवाहश्च नभोवहति संक्रमे ॥ २ ॥ पृथ्व्याद्यकतत्त्वस्य एकैक घटिकोदयः ।।
अहोरात्रस्यमध्येस्यु तेन द्वादशसंक्रमाः ॥ ३ ॥ तेन लग्नादि भोगवत् कालपरिच्छेदलभ्य तत्त्व विमर्शनाङ्गुष्ठस्य नान्या-. गुल्यावा उपयोगोयेन तत्तन्निष्ट नक्षत्रविरोधापत्तिः अङ्गुष्ठादौ तत्त्वप्रतिष्टातु. प्रातकालात्तदादिक्रमार्थ गत वस्तुस्थानलाभार्थं च यद्वा नक्षत्र चक्रे अङगूठनक्षत्राणां प्राच्यत्वेन मध्यस्थत्त्वेन वा लभ्यते इयुक्तं--नमस्कारस्तवनेमहिमण्डल अरिहंता गयणं सिद्धाय सारिणी जलणे वरसंवर मुवझाया पवणो मुणीणो हरतु दुहं, इति वचनात्, पृथ्वीतत्त्वस्याङ्गुष्ठे न्यासात् । अत्रा.
१ याम्यायाः स्पृश्यते तस्या तत्त्वपञ्चकमिष्यते । इत्यपिपाठः
"Aho Shrutgyanam"
