________________
५६
विश्वलोचनकोश:
सर्वगं सलिले क्लीबं सर्वगः शङ्करे विभौ । सारङ्को मृगमातङ्गचातकेषु खगान्तरे ॥ ५६ ॥ भृङ्गे त्रिषु तु किमीरे हेमाङ्गस्तार्क्ष्यवेधसोः । गचतुर्थम् ।
अनुषङ्गस्तु नाssरब्धे कारुण्येऽपि क्वचिन्मतः ॥ ५७ ॥ त्यागे मोक्षेऽपवर्गः स्यात्साफल्ये कृतकृत्यतः । अभिषङ्गस्तु संसर्गशपथाक्रोशगञ्जने ॥ ५८ ॥ ईहामृगो वृके जन्तौ प्रभेदे चंपकस्य च । अथोपरागः स्वर्भानुग्रस्तयोः पुष्पवन्तयोः ॥ ५९ ॥ दुर्नयग्रहकल्लोले परीवापे तु पुंस्ययम् । उपसर्गः स्मृतो रोगभेदे चोपप्लवेपि च ॥ ६० ॥ कटभङ्गस्तु शस्यानां नखच्छेदे नृपात्यये । छत्रभङ्गस्तु वैधव्येऽखातन्त्र्यन्नृपनाशयोः ॥ ६१ ॥ - जल ( न० ) महादेव, स । ईहामृग-भेडिया, जन्तु, मर्थ, (पुं० ) भेद, (पुं० ) उपराग-राहुसे चंद्रसूर्यका ग्रसना ( ग्रहण ) || ५९ || दुर्नय ( खोटीनीति), ग्रहों का युद्ध, केशमूँडना, ( पुं० )
सर्वग -
सारङ्ग-मृग, हस्ती, पपीहा पक्षी, पक्षीभेद, ॥ ५६ ॥ भौरा, (पुं० ) चितकबरा (त्रि ० )
हेमाङ्ग - गरुड, ब्रह्मा (पुं० )
अनुषङ्ग- आरंभ,
गचतुर्थ | 'एक जगह के पदको दूसरे स्थान में अन्वय में लेना', दयालुपना, (पुं० ) ॥५७॥ अपवर्ग-त्याग, मोक्ष, करेहुए कृ
की सफलता, (पुं० ) अभिषङ्ग-संसर्ग, शपथ ( सौगन ), गाली, तिरस्कार, (पुं० ) ॥५८॥
[ गान्तवर्गे
उपसर्ग - रोगभेद, उल्कापात आदि उपद्रव, (पुं० ) ॥ ६० ॥
छत्रभंग - विधवापना,
चंपाका
कटभंग-छोटे और हरित तृण आदिकोंका नखसे छेदन, राजाका नाश, (पुं० )
"Aho Shrutgyanam"
पराधीनता,
राजाका नाश, (पुं० ) ॥ ६१ ॥