________________
२०६
विश्वलोचनकोश:
विज्ञानं काणे ज्ञाने वितानं रिक्तमन्दयोः । त्रिषु न स्त्री वितानं स्याद्विस्ता रोल्लोचयोर्मखे ॥ १२६ ॥ वस्त्रवेश्मन्यवसरे वृत्ते च क्रतुकर्म्मणि । विपन्नो भुजगे पुंसि त्रिषु नष्टे विपद्धते ॥ १२७ ॥ विमानो व्योमयानेऽस्त्री सप्तभूमौ गृहेऽपि च । विनस्त्वंगमध्ये स्यात्रिष्वेव चाङ्गलग्नयोः ॥ १२८ ॥ विषन्नस्तु शिरीषे स्याद्गुडूचीत्रिवृतोः स्त्रियाम् । वृजिनं कलुषे क्लीवं केशे ना कुटिले त्रिषु ॥ १२९ ॥ वृषा सुरेश्वरे कर्णे वेदना ज्ञानपीडयोः । वेष्टनं कर्णशष्कुल्यामुष्णीषे मुकुटे वृतौ ॥ १३० ॥ व्यञ्जनं तेमने श्मश्रुचिह्नावयवकादिषु । स्वातंत्र्यकृत्ये व्युत्थानं विरोधाचरणेऽपि वा ॥ १३१ ॥
विज्ञान-औषधियोंके योगसे उच्चाटन |
आदिकर्म, ज्ञान, ( न० ) वितान - रीता, मंद, (त्रि० ) वि स्तार, चंदोवा, यज्ञ, ॥ १२६ ॥ तंबूडेरा, अवसर, वृत्तांत, यज्ञकर्म ( पुं० न० )
विपन्न - सर्प, (पुं०) नष्ट, विपत्को प्राप्त (त्रि ० ) ॥ १२७ ॥ विमान आकाशमें चलनेवाला रथ, सातखना घर, (पुं०न० ) विलग्न अंगका मध्यभाग ( कटि ), लग्नमात्र ( मेषादि )
जन्मलग्न, ( त्रि० ) ॥ १२८ ॥
[ नान्तवर्गे
विषघ्न - सिरस वृक्ष, ( पुं० ) गिलोय, निसोथ (स्त्री० )
वृजिन - पाप, ( न० ) केश, (पुं०) कुटिल, (त्री ० ) ॥ १२९ ॥ वृषन् - इंद्र, कर्ण, (पुं० ) वेदना - ज्ञान पीवा, ( स्त्री० ) वेष्टन - कानकी शष्कुली, पगडी, मुकुट, चारोंतरफका घेरा ( न० ) ॥ १३० ॥ व्यंजन-शाक व कढी आदि, मूँछडाढी' चिह्न, अवयव आदि, ( न० > व्युत्थान- स्वतंत्रता से कृत्य, विरोधका आचरण, ( न० ) ।। १३१॥
" Aho Shrutgyanam"