________________
૨ સામુહિકતિલક यि (१५):- Him प्रभानी, शो पुट, भय यया સારી ગણાય. પરંતુ વચ્ચેથી બે ભાગ થઈ ગએલી, ઘણું પહોળી અથવા રૂંવાટાવાળી ७५ निशाने पात्र छ. १३५ . निर्लोम शुभं सुघनं हनुयुगलं चिबुकपार्श्वसंलमम् ॥
अतिवक्रकृशं स्थूलं पुनरशुभं रोमशं दृश्यम् ॥१३६ ।।
દાઢી:–(હડપચીનાં પડખાંએ) રૂંવાટાં રહિત, દળદાર દાઢી સારી સ્ત્રીઓને હોય છે. જે સ્ત્રીની દાઢી ઘણી વાંકી ચુકી, સુકાઈ ગએલી, જાડી અથવા રૂંવાટાવાળી હોય તે તે અશુભ ગણાય છે. ૧૩૬
शस्ते कपोलफलके पीने वृत्ते समुन्नते विमले ॥ पुलिन इव त्रिलोतसः कुसुमायुधयादसां स्त्रीणाम् ॥१३७ ॥ यस्याः कपोलयुगलं विच्छायं रोमसंयुतं परुषम् ॥ रूक्षं स्वभावनिम्नमासितं सा दुःखिनी च स्यात् ॥१३८ ॥
चाण ( स्य ):-क्तियुत, मने Gudai 3 मालपा साय: छे. જ્યારે રૂક્ષ અને રૂવાટાંવાળા ગંડ ખરાબ સ્વભાવનું સૂચન કરે છે. ૧૩૩-૧૩૮
वर्तुलममलं स्निग्धं सुपूर्णशीतांशुमंडलविडंबि । सौम्यं समं समांसं सुपरिमलं प्रशस्यते वदनम् . ॥१३९ ॥ जनकवदनानुरूपं यस्या मुखपंकजं सदाह्लादि ॥ सा कल्याणी प्रायेणेति समुद्रः पुरा वदति ॥१४०॥ तुरगोष्ट्रखरबिडालव्याघच्छागानाकारम् ।। पृथुलं निम्नं स्फुटितं दुर्गन्धं शस्यते न मुखम् ॥१४१॥
सुमागाभट, निर्भ, यमहार, यनी भा४ नयन-मना२, सौम्य ભાવવાળું, માંસલ અને સુગંધીદાર મુખ વખાણવા લાયક છે. સ્ત્રીનું મુખ પોતાના પિતાના મુખના જેવું હોય તો તે સ્ત્રી સૌભાગ્યશાલિની થાય છે. ઘેડા, ઊંટ, બીલાડા, * ગધેડા, વાઘ તથા બકરાના જેવા મુખવાળી સ્ત્રી દુર્ભાગ્યવાળી હોય છે. તેવી જ રીતે પહોળા, નીચા વળી ગએલા અને દુર્ગધ મારતા મુખવાળી સ્ત્રી સારી ગણાતી નથી ૧૩૯ થી ૧૪૧
रेखाखंडितमध्यो मसृणः परिपकविम्बफलतुल्यः ॥ अधरोष्ठः स्निग्धोऽसौ मनोहरो हरिणशावदृशाम् ॥१४२॥