________________
૧ હસ્તસ જીવની
चक्रं शंखगजौ समुद्रकलशौ प्रासादमत्स्यौ यवाः यूपस्तूपकमंडलून्यवनिभृत्सचामरो दर्पणः
॥ १५६ ॥
वृषभः पताकाः कमलाभिषेकः सुदामकेकी धनपुण्यभाजाम् मंत्रीस लक्षणु-विचार-छत्र, उभण, धनुष्य, रथ, वन, अथणी, अङ्कुश, पाप, साथीयो, तोरथ्य, याभर, सिंड, वृक्ष, थर्ड, शंभ, हाथी, समुद्र, उसश, भडेल, भत्स्य, यत्र, यूथ ( यज्ञस्तल) स्तूप ( प्रभुनां युगसां) कुमंडलु, पर्वत, देवालय, हर्षायु, वृषल, धन्न, उभस, अभिषेक उश, पुष्पभाषा, भने भोर खेम णत्रीश લક્ષણા ધનવાનાને હાય છે. ૧૫૬
मणेस्तोन्मुखे मत्स्ये सहस्त्रधनवान्नरः मकरे दशसाहस्री शंखे लक्षपतिर्भवेत् आतपत्रं करे यस्य दंडेन सहितं पुनः । ध्वजो वा चामरयुतं चक्रवर्तीस जायते ध्वजो हस्ततले यस्य सवृद्धत्वे सुखी भवेत् । करभो मांसलः श्रेष्ठोऽङ्गुलिपर्व न मांसलम् करभान्निर्गता रेखा धनरेखा यदागता । अङ्कुशाकारभृद्यस्य स पुमान गजवान्नृपः हस्ती रेखाधरो राजा शूरः सिंहाकृतौ करे । वृषभे गोकुलपति कर्षको बहुरूपवान्
।। १६१ ॥
ચિન્હાનુ` ‘હસ્તબિ’બ 'માં કહેલું ફ્રી – મણિમ ધમાં તળીઆ ભણી માંવાળા મત્સ્ય હાય તા હજારની સંખ્યાના ધનના માલિક થાય છે. મકર ( મગર )નું ચિન્હ તેવી રીતનું હાય તે દશહજારના અને શંખ હાય તા લક્ષાધિપતિ થાય છે. ૧૫૭ જેના હાથમાં દાંડી સહિત કમલનુ ચિન્હ હોય છે તે, તેમજ ધ્રુજા અને ચામરના ચિન્હવાળા ચક્રવતી થાય છે. ૧૫૮
જેના હાથમાં ધા હૈાય છે તે વૃદ્ધાવસ્થામાં સુખી થાય છે.
કરણ જો માંસલ હાય તા શ્રેષ્ઠ છે, અને આંગળીનાં પર્વ શુષ્ક હાય તા શ્રેષ્ઠ છે. ૧૫૯
અંકુશ રેખાનું સ્થળ-કરભમાંથી નીકળીને ધનરેખાને મળનારી જે રેખા ઢાય છે તે મ કુશના આકારની હાઈ તેને અંકુશ રેખા કહે છે. જેને આવી રેખા હાય તે હાથીના વાહનનુ સુખ ભાગવે છે. ૧૬૦
॥ १५७ ॥
।। १५८ ।।
।। १५९ ।।
।। १६० ।।
