Panchashati Prabodh Sambandh

SR No.: 009525
Original Sutra Author: N/A
Author: Mrugendravijay
Publisher: Suvasit Sahitya Prakashan
Publication Year: 1968
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 9 MB

Page 333

-२६६ ]
[486 ] अथ लक्षणापुरीस्थितेन गुरुणा समस्यापूरणसम्बन्धः ।
आमभूपः श्रीबप्पभट्टिगुरुं "याम स्वस्तीति” काव्यवाचनात् ज्ञातवान् । मम मनो इस्ला गुरवो गताः । गुरवोः ज्ञानिनः मया मुधा दुश्चिन्तितं राजा बप्पभट्टि स्मारं स्मारं दुःस्न्यभूत् । अन्यदा वहिर्गतेन राज्ञा सर्प मुखे धृत्वा वाससाछाद्य गृहमानीतवान् सभायां कवीनां 5 पुरः श्लोकाद्धं प्राह
10
15
प्रवन्धपश्ञ्चशता
20
" शस्त्रं शास्त्रं कृषिर्विद्या अन्यो यो येन जीवति" ।
-
यदा न केनापि पदद्वयमप्रेतनं पूरितं । तदा राजा जगौ यः समस्या पूरयति तस्मै लक्षं दास्ये बहुषु दिनेषु गतेषु एकः पुरुषः समस्यां पूर्णां चकार
" सुगृहीतं च कर्त्तव्यं, कृष्णसर्पमुखं यथा" ॥१॥
ततो राम्रोक्तं- भो पुरुष ! सत्यं ब्रूहि मया मानितं तुभ्यं दास्यते, केनेयं समस्या पूरिता । ततस्तेनोक्तं लक्षणावत्यां गतस्तत्र मया श्रीवप्पभट्टिपाइ समस्यार्द्ध पृष्टं गुरुणाऽग्रतः पदद्वयं प्रोक्तं । ततो राजा दध्यौ स गुरुः कथमत्रायास्यति । एकदा आमः पुराद्वहिः न्यग्रोधद्रोधः पान्थं मृतं ददर्श । तस्य तरोः शाखायां - करपत्रकं गलद्विमुङ्व्यूहं लम्बमानं च दृष्ट्वा गाथार्थ प्रावणिलिखितं दृष्टवानिति
"तईया महनिग्गमणे पियाइ घोरं सुएहिं जं रुण्णं ।"
तदपि गाथार्द्ध भूरि कवीनां पुरः प्रोक्तं ततो न केनापि पूरितं । जनं प्रेष्य सूरिपार्श्वात् समस्या पूर्णां ज्ञातवान् -
करवत्तयबिंदुय निवडणेण तं मज्झ संभरियं ॥२॥
एवं श्रुत्वा राजा नित्यं सूरीन् सस्मार |
इति लक्षणापुरीस्थितेन गुरुणा समस्यापूरणसम्बन्धः || ४८६||
[487 ] अथ आमभूपलक्षणापुरीगमनधर्मभूपमिलनसम्बन्धः ।
एकदा श्रीआमराजेन गुरुमाकारयितुं मन्त्रिणः प्रषिताः । गुरवो यदा चलितुं लग्नास्तदा धर्मराजाचष्ट-यदा आमभूपः भगवत आकारयितुमायात्यत्र तदा गन्तव्यं ममापि तस्य नृपतेर्दर्शनेच्छा विद्यते । ततो गुरुणोक्तं - राजा नायास्याति अत्र, तथापि ज्ञापयिष्यते । ततो मन्त्रिण 25 आकार्य रहः प्रोक्तं- आमकेन स्थगीयरूपभृता प्रातः सभायामागम्यते, मन्त्रिणः पश्चाद्गताः आमस्य बप्पभट्टेरनागमनादिकारणं प्रोचुः । ततोऽन्यदा प्रभाते श्रीधर्मभूपादिश्राद्धसंकुलायां सभार्या स्थगीरूपधर आमो भूरिनरैर्युक्त आगच्छन् दृष्टो यदा तदा गुरुणोक्तं- पुनरामनरा आगच्छन्तः सन्ति मदाकारणाय, यदा सभायामागतस्तदा । गुरुभिः प्रोक्तं - "आम ! आवओ"
" Aho Shrutgyanam"