________________
२५०
प्रवन्धपञ्चशती
15
दोहदः पूर्णीचक्रे प्रातिवेश्मिकस्य स्त्रीपार्थात् । वैरोट्यानागपनीभ्यां पुत्रो जनितः । जन्मोत्सवोऽभूत् वैरोट्यापुत्रस्य नागदत्त इति नामाभूत् । वैगेट्यासुतस्य रक्षार्थ अलिअरनागपत्नी सर्पान्मुमोच वैरोट्यायाः लदा सानिध्यं चक्रे | अप्रभृति यो वैरोट्यास्तुति करिष्यति तस्य
कोऽपि सर्पादिजातिर्न दक्ष्यति । ततो वैरोट्यास्तवं जानन् पद्मः प्रियापुत्रसहितो व्रतं जग्राह 5 वैरोट्या मृता धरणेन्द्र पत्नी जाता । तत्रापि वरोट्या नाम । ततः स्वस्मरण[पूर्वक पाश्वनाथभक्तस्य रक्षां चकार । नागदत्तस्य आर्यनन्दिलनामाभून् सूरिश्च इति ।
इति आर्यनन्दिलसूरिसम्बन्धः ॥४६० [461 ] अथ वायडग्रामजीवदेवमूरिलल्लश्राद्धदृष्टान्तः । जीवदेवसूरयो विहारं कुर्वाणा वायडपुरे समायाताः । इतः पूर्व वायडपुरे लल्लश्रेष्ठी 10 मिथ्यात्वी यज्ञं मण्डयामास । तत्र लक्षप्रमाणं व्ययितुं कल्पितमस्ति तेन ।
एकदा तस्मिन् यज्ञ कुण्डपावें महान्सर्पः पपात । द्विजाः प्रोचुरनेनापि आहुतिः क्रियते । स सर्पो नश्यपि तैर्यष्टयोत्पाट्याग्निकुण्डे क्षिप्तः ज्वलितश्च, तदा लल्लेन ध्यातं दया चास्मिन् धर्म नास्ति । ततो दयाधर्म विलोकयन् तत्रागतं श्रीजीवदेवसूरिपावं ययौ, गुरुं वन्दित्वा धर्मोपदेशं शुश्राव
रागी देवो दोसी देवो माममुन्नपि पाणिसूदन्नपिं] देवो,
____मंसे धम्मो मज्जे धम्मो जीवहिंसाय धम्मो । रत्ता मत्ता कंता सत्ता जे गुरू तेवि पुज्जा,
हा हा कटुं पुट्टो [पत्तो] लोओ अ{ कुणंतो ॥१॥ ततो विप्रान् गुरूंस्त्यक्त्वा जीवदेवसूरिगुरोश्चारित्रं शुद्धं वीक्ष्य च हृष्टोऽभूल्लल्लः 20 सम्यक्त्वमूलं धर्म च जग्राह-भगवन् ! मया यज्ञे अर्थ लक्षं व्यायतं, अर्धलक्षं तिष्ठति
तत् क्व व्ययिष्यते ? गुरुभिजिनप्रासादः कायते । तता निलभितां गुरोदृष्ट्वा स प्राह-- क्व प्रासादः कायते ? गुरुभिः प्राक्तं अद्य द्वो वृपो प्राभृते आगमिष्यतस्तव, तो तु स्वेच्छया मुच्येतां, यत्र तिष्टतः तत्र प्रासादः कायः । तत्र भूमो गुरुभिर्विलाक्याक्तं अत्राधो भूरिधनं विद्यते । ततस्तत्र भूमो कान्यकुब्जभूपसुताया मृताया बहुधनं निर्गतं । ततस्तत्र महान् जिनप्रासादो द्वासप्ततिदेवकुलिकायुतः कारितः । द्विष्टद्विजैरन्येार्मुमूर्घौश्चैत्ये प्रभोः पुरः गर्भागारे रात्रौ झिप्ता, सा च मृता, श्राद्धैः सद्यो गुरोरग्रे विज्ञप्तं, गुरुभिः परकायप्रवेशविद्यया गौब्रह्मभवने क्षिप्ता । यत्परस्य चिन्त्यते तत्स्वस्यायाति ब्राह्मणैर्जीवदेवसूरिचेष्टितं ज्ञातं । ततः सूरिपाचे विज्ञप्तं गौर्यदि ढेढः कर्यते तदोड्डाहो भवति ।
ततः श्रीप्रभुभिस्तथा कार्य यथा बहि निर्गच्छति । गुरुभिः प्रोक्तं-यद्यतो लल्लचैत्ये अस्मत्साधु 30 श्राद्धेषु भक्तिः श्रावकैरिव क्रियते । तदा वो वचः क्रियते । सूरिपदप्रस्तावे हेमयज्ञोपवीतं
यदि दत्थ सूरेश्च तत्सुखासनं च वहथ तदा गौः कृष्यते । ततस्तैस्तथा मानिते गौः कर्षिता।
"Aho Shrutgyanam"