Panchashati Prabodh Sambandh

SR No.: 009525
Original Sutra Author: N/A
Author: Mrugendravijay
Publisher: Suvasit Sahitya Prakashan
Publication Year: 1968
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 9 MB

Page 205

१३८
प्रवन्यपश्चाती
सा प्राइ-किं कुर्वे युष्माशा नेच्छन्ति । स उपचरितः प्राह-उपाध्यायाद्विभेमि । सा मतः पतिं सुप्तं व्यापाद्योज्झनाय पिटिके क्षिप्त्वाऽटव्यां गता। व्यन्तर्या पिटकं तच्छीर्ष स्तम्भितम् । क्षुधाकुला लोकगृहे गत्वा वक्ति । सा पतिमारिकायै भिक्षा दीयतामित्यादि जल्पम्ती भिक्षा
प्राप्य बहुकालं निनाय । अन्यदा साध्व्याः पदोः पतितायास्तस्याः पिटकं भूमौ पपात । 5 स्वपापमालोच्य अतिनी जाता। क्रमात्तस्मात्पापात् शुद्धा | इति सप्तमम् ॥२२७॥
[ 228 ] अथ शुद्धौ वस्वागदेइति अष्टम् । तथाहि-वस्त्रे-राजकुले श्रेणिकेन स्वं झोमयुगं रजकस्य समर्पितम् । कौमुदीक्षणे तेव भार्याद्वयस्य दत्तम् । कौमुद्यां च श्रेणिकाभयौ रहो हिण्डतः स्म । श्रेणि केन स्वं क्षौमयुगं रजक
पत्नीद्वयपरिधत्तं दृष्ट्वा अभिज्ञानाय ताम्बूलेन सिक्तं वखं रजकेन क्षारादिभिः शोधितमानयने 10 ( राज्ञा ) राज्ञस्तदप्पितम् । राज्ञा पृष्टो यथास्थितं प्राह रजकः, ततो राजा सत्कृतः । एवं
साधुनाऽपि पापमालोच्यं गुरोरग्रे!
___ अगदो यथा-परबलागमे नीरविनाशार्थ राज्ञा विषाकरः पातितः पुजाकृताः वैयेन यवमात्रमानीतं । राजारुष्टोऽवग-स्तोकं कथमानीतं ? वैद्योऽबग-सहस्रधात्येतत् । ततो मृतेभस्य पुच्छ.
मुत्पाट्य क्षिप्तं तद्विषं सर्वोऽपि हस्ती विषमयोऽभूत् । यस्तं खादति सोऽपि विषं ततो लक्षवेधे 15 अगदे दरो तथैव वलितं वैद्यधीः एवं शोधिः कार्या । इत्यष्टमम् ।।
इति प्रतिक्रमणविषये अष्टाबुदाहरणानि ॥२२८॥
[229] अथ सदुपदेशे श्रेष्ठिपुत्रसम्बन्धः। श्रीपुरे भीमश्रेष्ठिनः चन्द्रो नन्दनोऽभूत् , स च परिणीतः । अन्यदा तस्यापि कमलाहः पुत्रोऽजनि । भीमपत्नी मृता । स भीमो वृद्धोऽभवत् । चन्द्रपत्नी पत्युः पुरः प्राह-'अयं श्वशुरो 20 बृद्धोऽङ्गणे उपविष्टो न शोभते । ततः पल्या प्रेरितेन तेन स्वपिता वाटके कुटीरकं कृत्वा
स्थापितः । अन्नपानं तत्रैव दीयते । प्रातर्जलभृतः कुम्भस्तत्र मुश्चति ! वधूः भोजनावसरे एको वंशः सशिखिरस्तत्र मुक्तः । पुत्रंणोक्तं-तात ! यदा जेमनावसरो भवति तदा त्वया एष वंशो वादनीयः, तेन शब्देन मत्पत्नी समेत्य तुभ्यं भोजनं दास्यति । ततः श्रेष्ठी तत्रस्थः कालं गमयति दुःखेन ।
अन्यदा कमलकुमारो रममाणो वाल्यचापल्याव वंशटोकरकं लात्वाऽने गच्छन् घोट25 कमिवारुढो ब्रजति । ममायं घोटको र्योऽस्ति । ततस्तेन बालेन रममाणेनान्यत्र त्यक्तः।
दिनत्रयं जातं श्रेष्ठिनो भोजनं विना । ततोऽकस्मात्पुत्रागात् । पित्रोक्तं-दिनत्रयं जातमन्नेन विना । पुत्रोऽवग-वंशः क्व गतः ? ततः श्रेष्ठी वंशस्वरूपं प्राह । ततस्तेन कमलः पृष्टः । क्व वंशो मुक्तस्त्वया ? वंशवादनं विना तातो दिनत्रयं बुभुक्षितोऽभूत् । पुत्रोऽवग-वंशो रहसि स्था
पितोऽस्ति । ततश्चन्द्रोऽवग-भो पुत्र ! वयं न कृतं त्वया । कमलकुमारःप्राह-तात ! यदा त्वमपि 30 वृद्धो भविष्यति तदा तत्रापि वंशो विलोकयिष्यते । श्रुत्वेति पुत्रवचश्चन्द्रस्तातं भोजयित्वा जिमति ।
यदा तस्याः आकारयितुं कोऽपि न याति यदा चन्द्रपली दध्यौ-अहं पत्या मुक्ता गृहं सर्व
"Aho Shrutgyanam"