________________
१७२
सिद्धान्तलक्षणतत्वालोकः ।
तिरिति ॥०॥
ननु वृत्त्यनियामकसम्बन्धेनसाध्यतायांसद्धेतौ हेत्वधिकरणनि. कपितवृत्तित्वसामान्ये साध्याभावप्रतियोगितावच्छेदकावबिच्छन्न. स्थ साध्यतावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नत्वयोरभावसत्येनाव्याप्रेत. कल्पेसम्भवितया सदुपेक्षायानि:जत्वापत्ति यदिचसम्बन्धि. त्वनिवेश्यते तदाप्रतियोगितावच्छेदकावच्छिन्नयत्किश्चिद्धत्वधिकरणनिरूपितसम्बन्धित्वसामान्ये साध्यतावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नस्वाभावस्यैवास्तुलक्षणत्वमिति चेन्न विभिन्नकालीनयोः स्ववृत्तिधाच्यत्वादानामपिसम्बन्धत्वाभावे तदुघटवान्तक्रियावादित्यत्रा. तिव्याप्तेः तेषांतत्सम्बन्धत्वे त्वेतस्यलक्षणान्तरत्वमेवायसेयमिति ॥ · नचोभयाभावमुपेक्ष्यविशिष्टाभाववचनमेवोचितमितिवाच्यं व्य. धिकरणसम्बन्धेनंव्यापकत्वापते रुभयोरेकत्राधेयत्वविरहेण वैशिराधासम्भवेन साध्याभावभ्यलक्षणाघटकत्वात् वहीयसंयोगेनसा. प्यतायां प्रतियोगितावच्छेकावच्छिन्नत्व साध्यतावच्छेदकसम्बन्धाचच्छिन्नस्वयोरेकत्राधेयत्वेविरहेण वैशिष्टयाप्रसिध्याभावाप्रसिद्धरव्या. तेरिति ॥ ०॥
अप्रसध्यतावच्छेदकसम्वन्धावच्छिन्नवृत्तित्वसामान्ये हेत्वधिक रणयत्किचियक्तिनिरूपितत्व यादशाभावप्रतियोगितावच्छेदकाव. च्छिन्नत्योभयाभावस्य यादृशाभावप्रतियोगितावच्छेदकावच्छिन्न. निरूपकत्वसामान्य हेत्वधिकरणयत्किचिनिष्ठसम्बन्धितानिरूपितत्व साध्यतावच्छेदकसंम्बन्धाधच्छिन्नत्वोभयाभावस्यच लक्षणान्तरत्वं बोध्यम् ॥ ०॥
एवंहेत्वधिकरणयत्किचिभ्यक्तिनिरूपिततित्वनिरूपितवृत्तितान.. धन्दकत्वं यादृशप्रतियोगितावच्छेकावच्छिन्नत्वसाध्यतावच्छेद. कसम्बन्धावछिन्नत्वोभयत्वे लक्षणान्तरघटकतयावगन्तव्यमिति॥०॥
नव्यास्तु साध्यतावच्छेदकसम्वन्धेनेत्यादि, अनहेत्वधिकरणत्वव्यापकाधिकरणतानिरूपकतावच्छेदकधमाधच्छिन्नप्रतियोगिताभि नत्वेन प्रतियोगितानिधेशःपर्यवसितः स्वावच्छेदकधम्र्मावच्छिन्नाधिः करणतावस्वसम्बन्धेन हेत्वधिकरणत्वव्यापकप्रतियोगिताभिन्नत्यः नया संयोगादिसम्वन्धेन रूपादीनां पृथिवीत्वव्यापकत्ववारणायच ताप्रतियोगितानवच्छेदके साध्यतावच्छेदकसम्बधावच्छिन्न
"Aho Shrutgyanam"