Bruhannyasa Part 6

SR No.: 009518
Original Sutra Author: N/A
Author: Lavanyasuri
Publisher: Siddhhem Prakashan Samiti Botad
Publication Year: 1983
Total Pages: 296
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Grammar
File Size: 10 MB

Page 159

पा० २ ० ८६. ]
सूत्रपर्यन्तानि सूत्राणि केवलं प्रत्ययमात्रविधायकानीति न तेषु किमपि व्याख्येयम् ||६|२|७९-८३|| प्रेक्षादेरिन् ||६||८०|
प्रेक्षादिभ्य इन्प्रत्ययो भवति, चातुरधिका 5 देशे नाम्नि । प्रेक्षी, फलकी ।
प्रेक्षा फलका बन्धुका geat gent क्षिपका कूप पुक धुक इक्कट कङ्कट संकट मह गर्त न्यग्रोध परिवाप यवाप हिरण्य इति प्रेक्षादिः ||८०||
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने षष्ठोऽध्यायः ।
10
तृणादेः स ||६|२८|| तृणादिभ्यश्रातुरर्थिकः सल प्रत्ययो भवति देशे नाम्नि ।
काशादेरिलः ||६२८२शा काशादिभ्यचातुरर्थिक इलः प्रत्ययो भवति, देशे नाम्नि । काशिलम् । षाशिनम् ।
काश वाश अश्वत्थ पलाश पीयूक्षा पाश 20 विश तृण नल बन नलधन कर्दम कर्पूर बर्बर ade शीपाल कण्टक गुहा कपित्थ इति काश्यादिः ||८२||
अरीहणादेरकण् ||६|२१८३॥ अरीहणादिभ्यश्चातुरर्थिकेोऽकण प्रत्ययो 25 भवति देशे नाम्नि । आरोहणकम, खाण्ड
सुपन्थ्यादेत्र्यैः ||६||८४॥
सुपन्थिन् इत्यादिभ्यश्चातुरर्थिको यः प्रत्ययो भवति देशे नाम्नि ।
तृणसा, नदसा ।
तृण नद जन पूर्ण वर्ण अर्णस् वरण बिल | सुपन्ध्यादिः | call 15 तुस वन पुल इति तृणादिः ॥८१॥
૭
सौपन्थ्यम् | सुपथिनशब्दस्यात एव निपातनातू पकारात् परो नागमः पस्य च वा वकारः । 40
सांकाश्यम् । काम्पील्यम् ।
सुपन्थिन् सुबन्थिन् संकाश कम्पील सुपरि यूप अश्मन् अश्व अङ्ग नाथ कुण्ट कुट कूट मादित सृष्टि आगस्त्य शूर विरन्त विकर नासिका प्रगदिन मगदिन कटिद कटिप कटिय चूदार 45 मदार मजार कोविदार कश्मीर शूरसेन कुम्भ सीर सुर कसमल अंस नासा रोमन लोमन् तीर्थ पुलिन मलिन अगस्ति सुपथिन् दश नल सकर्ण कलिव खडिव गडिय इति
50
श०म० न्यासानुसन्धानम् - सुपन्थ्याने० । सुपन्थिन् सुवन्थिन् शब्दौ गणे पठ्यते । तयोश्चाभुतत्वेन तत् सिद्धिकारमाह सुपथिनशब्दस्येत्यादि । शोभनः पन्था इत्यर्थे सुपथिन्शब्दः श्रूयते तस्यैव गणे पाकेन नागमः पकारस्य च पाक्षिको वकारो विधीयत इत्याशयः । 55 अत्र सुपन्थिन् - सुर्वान्थिन्शब्दाभ्यां तदत्रास्तीत्यर्थे संकाशकम्पीलाभ्यामदूरभवे च प्रत्यय इति यथायोगमूहनीयम् । गणे च व्याकरणान्तरात् पाठभेदो महानत्र प्रकरणे दृश्यते १६२८४||
सुतङ्गमादेरिज् ||६|२|८५॥
सुतङ्गमादिभ्यश्वातुरर्थिक इञ् प्रत्ययो भवति देशे नाम्नि ! सौतङ्गमिः । मौनिवित्तिः ।
चकम् ।
सुतङ्गम मुनिवित्त विप्रचित्त महावित्त
अरीहण खण्ड खण्डू क्रुघण किरण खदिर | महापुत्र शुक्र श्वेत विद्य श्वन् विश्वन् अर्जुन भगल भलन्दन उलुन्द खाबुरायण खानुरायण | अजिर गदिक वीज 'बाप वीजवाप कर्ण इति 65 thiserer कौद्रायण भात्रायण त्रैगर्तायन रैवत सुतङ्गमादिः ॥८५॥ 30 रायस्पोष विपथ विपाश उद्दण्ड उदञ्चन पेडायन जाम्बवत जाम्बवत् शिशपा वीरण धौमतायन यज्ञदत्त सुयश बधिर बिल्ब जम्बू साम्बुरायण सायन सौमायन शाण्डिल्यायन श्वित्रायणि साम्बरायण कृश कृत्स्न सुशर्मन् इत्यरी35 हणादिः ॥८३॥
बलादेर्यः ||६|२|८६||
बलादिभ्यचातुरर्थिको यः प्रत्ययो भवति देशे नाम्नि | बल्यम्, पुल्यम् |
"Aho Shrutgyanam"
60
बल पु मुल उल कुल वुल नल वल उरळ 70 लकुल वन इति बलादिः ॥८६॥