________________
संस्कारोऽनेकरूपो हि मनोयोगोऽस्ति तत्त्वतः । निमित्तवशवर्तित्वं तस्यास्ति दुःखकारणम् ॥५५॥
यथा वातादिवैषम्याद् देहे रोगः प्रजायते । एवं हि कर्मसांगत्या-दात्मा संस्कारभाजनम् ॥५६॥
रोगस्योपशमं कृत्वा वैषम्यं वारयेत् सुधीः । संस्काराणां जयं कृत्वा कर्म निर्वारयेत् कृती ॥५७॥
द्रव्यं क्षेत्रं च कालं च भवं भावं च संश्रितः । कर्मणामुदयो भूयः कर्मानुबन्धकारणम् ॥५८॥
द्रव्याद्यैः प्रेरितं कर्म विनिर्माति विचारणाम् । निमित्तेनैव निष्पन्नां नूनं कर्मानुवर्तिनीम् ॥५९॥
अशुभानां निमित्तानां सातत्यादात्मना भवे । भावा ये येऽनुभूतास्तेऽप्यशुभा गणनातिगाः ॥६०॥
श्रीसंवेगरतिः
