________________
19
ਮਿਰਗਾਪੁੱਤਰ
ਅਧਿਐਨ
ਇਸ ਭਾਰਤਵਰਸ਼ ਵਿਚ ਸੁਗਰੀਵ ਨਾਂ ਦਾ ਨਗਰ ਸੀ। ਉਥੇ ਬਲਭੱਦਰ ਨਾਂ ਦਾ ਰਾਜਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਰਾਣੀ ਮਿਰਗਾ ਵਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਬਲ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਰਗਵਤੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਮਿਰਗਾਪੁੱਤਰ ਆਖਦੇ ਸਨ।
ਇਕ ਵਾਰ ਮਿਰਗਾਪੁੱਤਰ ਆਪਣੀਆਂ ਰਾਣੀਆਂ ਨਾਲ ਬੈਠਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸ਼ੋਭਾ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਚਾਨਕ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਸਾਧੂ ਸੜਕ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਰਦਾ ਵੇਖਿਆ। ਵੇਖਦੇ ਸਾਰ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਿਛਲਾ ਜਨਮ ਯਾਦ ਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਸੋਚਣ ਲੱਗਾ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਦੇ ਅਜਿਹਾ ਭੇਸ ਵੇਖਿਆ ਹੈ। ਸੋਚਦੇ ਸੋਚਦੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਿਛਲਾ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਸਾਹਮਣੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗ ਗਿਆ।
ਆਪਣਾ ਪਿਛਲਾ ਜਨਮ ਯਾਦ ਆਉਣ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਝੂਠਾ ਤੇ ਬੰਧਨ ਰੂਪ ਲੱਗਾ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਧੂ ਬਣਨ ਦਾ ਨਿਸ਼ਚਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਪਾਸ ਆਗਿਆ ਲੈਣ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਇਸੇ ਘਟਨਾ ਦਾ ਵਰਨਣ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਮਾਂ ਪੁੱਤ ਦੀ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੋਹੇ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਕੇ ਯੋਗ ਤੇ ਭੋਗ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਯੋਗ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਾਮ ਭੋਗ ਹਾਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਿਰਗਾਪੁੱਤਰ ਸਭ ਕੁਝ ਤਿਆਗ ਕੇ ਸਾਧੂ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
171
