________________
ਦਸਵਾਂ ਅਧਿਐਨ
‘ਹੇ ਗੌਤਮ ! ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਾਤ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬੀਤਣ ਤੇ ਦਰੱਖਤ ਦਾ ਪੱਤਾ ਪੀਲਾ ਹੋ ਕੇ ਗਿਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਜੀਵਨ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵੀ ਪ੍ਰਮਾਦ (ਗਫ਼ਲਤ) ਨਾ ਕਰ'।1।
ਜਿਵੇਂ ਘਾਹ ਦੇ ਉੱਪਰ ਪਈ ਐਸ ਦੀ ਬੂੰਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਜੀਵਨ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵੀ ਗਫ਼ਲਤ ਨਾ ਕਰ 121
ਥੋੜ੍ਹੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਅਨੇਕਾਂ ਵਿਘਨ ਵਾਲੇ, ਇਸ ਜੀਵਨ ਵਿਚ, ਪਿਛਲੇ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਮੈਲ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇ
ਦੀ ਵੀ ਗਫ਼ਲਤ ਨਾ ਕਰ। 3
:
ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਮਨੁੱਖ ਜਨਮ ਬਹੁਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮਿਲਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਕਰਮ ਦਾ ਕਰਮ ਫਲ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵੀ ਗਫ਼ਲਤ ਨਾ ਕਰ’14।
ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਕਾਇਆ (ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਜੋਨੀ) ਵਿਚ ਗਿਆ ਜੀਵ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸੰਖਿਆਤ ਸਮੇਂ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹੇ ਗੌਤਮ ! ਇਸ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਜੂਨੀ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵੀ ਗਫ਼ਲਤ ਨਾ ਕਰ'' 15 1
ਅੱਪਕਾਇਆ (ਪਾਣੀ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਜੂਨ) ਵਿਚ ਗਿਆ ਜੀਵ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸੰਖਿਆਤ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉਸ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵੀ ਗਫ਼ਲਤ ਨਾ ਕਰ’161
ਤੇਜ਼ਸ ਕਾਇਆ (ਅੰਗ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਜੂਨ) ਵਿਚ ਗਿਆ ਜੀਵ ਅਸੰਖਿਆਤ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਸ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ
84