________________
ਪੰਜਵਾਂ ਅਧਿਐਨ
ਇਸ ਮਹਾ-ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੰਸਾਰ ਰੂਪੀ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚੋਂ ਕਈ ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ ਪਾਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਹੀ ਇਕ ਮਹਾ ਗਿਆਨੀ ਨੂੰ ਫੁਰਮਾਇਆ ਸੀ । 11
ਮੌਤ ਦੇ ਇਹ ਦੋ ਸਥਾਨ (ਪ੍ਰਕਾਰ) ਹਨ :
ਅਕਾਮ ਮਰਨ
1.
141
ਸਕਾਮ ਮਰਨ ।2।
ਅਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਰ ਬਾਰ ਅਕਾਮ ਮਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪੰਡਤਾਂ
2.
ਦਾ ਸਕਾਮ ਮਰਨ, ਇਕ ਵਾਰ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।3।
ਪਹਿਲੇ ਅਕਾਮ ਮਰਨ ਬਾਰੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਫੁਰਮਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਅਗਿਆਨੀ ਜੀਵ, ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ, ਬੁਰੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ
ਜੋ ਜੀਵ ਵਿਸ਼ੈ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਨਰਕ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਲੋਕ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੇਖਿਆ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਸੁੱਖ ਤਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਵਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਪਰਲੋਕ ਦੀ ਆਸ ਕਿਉਂ ਕਰਾਂ।5।
“ਇਹ ਵਿਸ਼ੈ ਤੇ ਸੁੱਖ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਹਨ, ਪਰ ਭਵਿੱਖ ਤੇ ਸੁੱਖ ਤਾਂ ਗੁਪਤ ਹਨ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਲੋਕ (ਨਰਕਸਵਰਗ) ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ?''।6।
“ਮੈਂ ਕਿਉਂ ਫ਼ਿਕਰ ਕਰਾਂ ? ਜਿਹੜੀ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨਾਲ ਗੁਜ਼ਰੇਗੀ ਸੋ ਹੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਗੁਜ਼ਰੇਗੀ। ਅਗਿਆਨੀ ਜੀਵ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਖਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਕਾਮ-ਭੋਗੀ ਪੁਰਸ਼ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।7।
41