________________
ਦੋ ਭੇਦ ਹਨ :
(1) ਭਗਤ-ਪਛਖਾਨ (2) ਇੰਗਮਰਨ। ਭਗਤ ਪਛਖਾਨ ਵਿਚ ਸਾਧੂ ਆਪ ਵੀ ਕਰਵਟ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵੀ ਕਰਵਟ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਕੁਝ ਸਾਧੂ ਵੀ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਅਹਾਰ ਜਾਂ ਚਾਰ ਅਹਾਰ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
(2) ਇੰਗਤ ਮਰਨ : ਇਸ ਵਿਚ ਸਾਧੂ ਇਕੱਲਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਧੂ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਵਟ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਦੂਸਰੇ ਤੋਂ ਸਹਾਇਤਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ। ਪਹਾੜਾਂ ਦੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁੰਨਸਾਨ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਘੁੰਮਣਾ ਅਵਿਚਾਰ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਦਰਖ਼ਤ ਡਿੱਗ ਕੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਪਿਆਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕ ਹੀ ਆਸਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮਰਨ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਗਾਥਾ 13
| ਸੰਥਾਰਾ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ। ਸਵਪਰਿਕਮ ਬੈਠਣਾ, ਉੱਠਣਾ, ਕਰਵਟ ਬਦਲਣਾ) ਅਤੇ ਅਪਰਿਕਰਮ ਭਗਤ ਪਛਖਾਨ ਅਤੇ ਇੰਨੀ ਸਵਪਰਿਕਰਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਾਪੋ ਮਨ। ਅਪਰਿਕਰਮ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜੋ ਵਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਨਿਰਅਹਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਵਰਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਉਹ ਅਨਿਹਾਰੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਸਰੀਰ ਦਾ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਗ ਨਾਲ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਉਹ ਨਿਰਹਾਰਮ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਸੁੰਨਸਾਨ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅਗਣੀ ਸੰਸਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਉਹ ਅਨਿਹਾਰੀ ਹੈ।
344