________________
ਹੈ।51।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ : ਹੇ ਭਗਵਾਨ ! ਯੋਗ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ : ਯੋਗ ਸੱਚ ਨਾਲ ਮਨ, ਬਚਨ ਤੇ ਕਾਇਆ ਦੇ ਯੋਗ (ਮੈਲੀ ਨਾਲ ਜੀਵ ਯੋਗ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਦਾ ਹੈ।52।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ : ਹੇ ਭਗਵਾਨ ਮਨ ਗੁਪਤੀ (ਮਨ ਤੇ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕੀ ਫਲ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਉੱਤਰ : ਮਨਪਤੀ ਨਾਲ ਜੀਵ ਦਾ ਚਿੱਤ ਇਕਾਗਰਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਚਿੱਤ ਵਾਲਾ ਜੀਵ ਅਸ਼ੁਭ ਵਿਕਲਪਾਂ ਤੋਂ ਮਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਜਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 53।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ : ਹੇ ਭਗਵਾਨ ! ਬਚਨ ਦੀ ਗੁਪਤੀ (ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਗੱਲ ਬਾਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ? .
ਉੱਤਰ : ਬਚਨ ਦੀ ਗੁਪਤੀ ਨਾਲ ਜੀਵ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਿਕਾਰ ਰਿਹ ਜੀਵ ਬਾਣੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਕੇ ਯੋਗ ਅਧਿਆਤਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। 541
ਪ੍ਰਸ਼ਨ : ਹੇ ਭਗਵਾਨ ! ਸਰੀਰ ਦੀ ਗੁਪਤੀ ਨਾਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ? .
ਉੱਤਰ : ਸਰੀਰਿਕ ਗੁਪਤੀ ਨਾਲ ਜੀਵ ਬੁਰੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬੁਰੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਲਾ ਹੋ ਕੇ ਪਾਪਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 551
ਪ੍ਰਸ਼ਨ : ਹੇ ਭਗਵਾਨ ! ਮਨ ਦੀ ਸਮਾਧਾਰਨਾ (ਮਨ ਨੂੰ ਸਮਾਧੀ ਵਿਚ ਲਾਉਣ ਨਾਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਕਿਸ ਫਲ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
328